| Heres ob adulterum fratrem | |
| Qui ob adulterium pecuniam acceperit, ignominiosus sit. Maior | 275.pr.1 |
| frater minorem in adulterio deprehendit. Pro <eo> rogante patre et | |
| abdicationem eius promittente, dimisit. Abdicatus est adulter. Mortuo | |
| patre inventus heres qui deprehenderat. Ignominiosus dicitur. | |
| DECLAMATIO | |
| 'Qui pecuniam ob adulterium acceperit, ignominiosus sit.' Hanc legem | 1.1 |
| adversus eos primum constitutam esse dico qui pecuniam acceperunt ut | |
| adulterium committeretur, ideoque ignominiam adiunctam quod vide- | |
| rentur rem fecisse lenonis. Verum etiamsi ii quoque tenentur qui in | |
| poenam commissi adulterii pecuniam acceperint, is tenetur qui pecuniam | 5 |
| accepit. In mea causa utrum contendis? Pecuniam me accepisse cum | 2.1 |
| dimitterem non probabis. Alioqui si hoc putares esse pecuniam accipere, | |
| abdicari fratrem, statim detulisses. Postea videbo qua causa dimissus sit; | |
| interim nego hoc esse pecuniam accipere. Sine dubio est tam manifestum | |
| ut nulla interpretatione egeat quid sit accipere pecuniam. Ego tamen non | 3.1 |
| sum contentus hac defensione, nisi illud probavero, ne spem quidem | |
| pecuniae oblatam. Quid enim mihi pollicitus est pater? Si dimisissem, | |
| futurum ut abdicaret fratrem meum. Heredem testamento etiam eum | |
| quem abdicasset quis vetabat <institui, vel> substitui in locum abdicati | 5 |
| alium heredem? Non possum ergo videri propter pecuniam dimisisse, | 4.1 |
| etiamsi propter hoc tantum dimisissem; nunc vero quam multa fuerunt | |
| propter quae dimitterem! Si hoc tantum me movit, quod frater erat, erat | |
| tamen satis plena defensio: et quod minor frater et quod sub patre frater, | |
| ut etiamsi ipsi non parcerem, tamen et patris et mea causa non debuerim | 5 |
| occidere. Nunc vero quis dubitet exorari me debuisse cum pater peteret? | 5.1 |
| Putemus nihil patrem esse pollicitum, nullam mihi ultionem praestitisse, | |
| quis non impium me, quis non sceleratum putaret si non impetrasset? | |
| Nunc vero promisit ultionem pleniorem, integris inviolatisque manibus | |
| meis, et ipse pater severus: neque enim est quod putetis defuisse ei | 5 |
| gravitatem, defuisse ad vindictam animum: abdicavit; et non fecisse hoc | |
| eum temporis causa manifestum testamento fuit. Ergo nec pecuniam | 6.1 |
| mihi pollicitus est pater, et ego alias causas dimittendi habui quam | |
| pecuniam, et ille abdicatus est non ut ego lucrum facerem. Nec enim | |
| persuaderi cuiquam potest eum qui abdicatus sit haec passum esse causa | |
| mea. Quanto plenior mihi vindicta contigit! Brevis enim poena mortis | 5 |
| est; nunc diu eget, diu male audiet. |