Ad coli dolorem etiam vetustum compositionum genera
experta quae in totum persanant
  Ad coli inflationem bene facit cumini silvatici semen per se, ut 119.1
est, datum, quantum coclearia tria, in aquae calidae cyathis quattuor.
  Nam Cassii medici colice bona, multis nota propter effectus, 120.1
vera haec est, ut ab eius servo Atimeto accepi, legato Tiberii Caesaris,
quia is eam solitus erat ei componere: apii seminis pondo selibram, anesi
pondo quadrantem, castorei pondo sextantem, myrrhae pondo quadran-
tem, spicae nardi Indicae pondo sextantem, opii pondo quadrantem, croci 5
pondo sescunciam, piperis longi pondo sextantem semunciam, piperis
nigri pondo sextantem semunciam, petroselini pondo sextantem, schoeni
pondo sescunciam. haec omnia contusa, cribrata, melle Attico decocto
miscentur. datur ex hoc medicamento, quantum nux avellana media
patet, ex aquae cyathis tribus caldae. in ipsis doloribus statim prodest 10
idem medicamentum cerati ex malobathro facti duabus partibus et cerae
uni mixtum et extra impositum in ventrem totum. praeterea bene facit
et ad stomachi inflationem et ad suspirium et ad iocineris dolorem, tus-
sim, destillationem.
  Colice mirifica Bassi Tullii cito levat, deinde tollit inflationes 121.1
coli et omnis partis corporis; facit et ad stomachi imbecillitates et ad
intestinorum alioquin dolorem, quem Graeci strophon appellant, ex aqua
hyssopum aut rutam decoctam habente. item bene facit ad sanguinem et
ex interiore parte: non enim patitur late fieri nec intus vulnus converti, 5
sed cito supprimit sanguinem et vulnus cogit coire. dandum autem his est
medicamentum ex aqua polion coctum habente aut rutam. prodest et
torminosis et coeliacis datum ex aqua centunculum herbam incoctam
habente, quam Graeci gnafalida dicunt, vel sorba vel siliquam Syriacam.
lienosis datur ex mulso vel passo aquae mixtis. eodem modo dandum est 10
et eis, qui sanguinem per urinam vel alvum reddunt, nec minus etiam
mulieribus, quae fluore sanguinolento infestantur, quod rhun erythron
Graeci dicunt, vel ex partu abortuve quae residuos vulvae dolores habent,
et in totum, quibus supprimendus est fluor aut ex aliqua parte corporis
inflatio tollenda. recipit autem haec: spicae nardi, costi, piperis albi, pi- 15
peris nigri, piperis longi, myrrhae, opii, Apollinaris radicis et cinnami,
asari, acori, thuris, brassicae seminis, castorei, singulorum 𐆖 p. XII,
opopanacis 𐆖 p. X, stoechadis, dauci, ami, singulorum 𐆖 p. XVIII, se-
selis Cretici 𐆖 p. XXIIII. mel Atticum miscetur; datur non plus quam 𐆖
pondus aut victoriati; ceterum prout cuiusque vires postulabunt, dum- 20
modo infra hoc pondus, ex aquae calidae cyathis tribus in noctem secun-
dum cenam. haec potio etiam febricitantibus tuto datur, sed coeliacis in
ipso dolore prodest. vitreo vase servatur.
  Ad coli dolorem faciunt quidem mirifice, quae superius posita 122.1
sunt, sed cetera medicamenta in aliis vitiis dolorem levant in praesentia,
hoc vero, quod dicturus sum, supra hominis spem condicionemque est.
ideo primo tempore ne fidem quidem habet, postea a nullo satis digne
laudari potest. nam et in praesentia dolorem tollit et in futurum remediat, 5
ne umquam repetat. raro enim quis iterum vel ad summum tertio
hoc accepto medicamento vexatus est. quamobrem si quando repetierit
iterum dolor, dandae erunt per triduum et tunc potiones eodem modo,
quo primae datae fuerint. interdum et tertio in dolore eodem genere po-
tiones dabuntur, quod raro quidem accidit; posthac utique in futurum 10
quoque remediatur, ita ut ne suspicio quidem ulla relinquatur vitii. si
quando tamen frigus aut multitudo cibi praecesserint, gravitatem quan-
dam et torporem eius loci sine ullo dolore sentiunt, plane ut intellegant
quasi quanto malo caruerint. hoc medicamento muliercula quaedam ex
Africa Romae multos remediavit. postea nos per magnam curam compo- 15
sitionem accepimus, id est pretio dato, quod desideraverat, aliquot non
ignotos sanavimus, quorum nomina supervacuum est referre. constat
autem medicamentum ex his rebus: cervi cornua sumuntur, dum tenera
sunt, quasi in taleas brevis divisa olla fictili componuntur operculoque
superposito et argilla undique circumdata fornace uruntur, donec in ci- 20
nerem candidissimum redigantur, atque ita in vaso vitreo mundo repo-
nuntur. cum dolorem habuit aliquis, pridie abstinetur quam poturus est
medicamentum ab omni re, atque ita postero die sumuntur ex cornibus
coclearia tria cumulata satis ampla, quibus miscentur piperis albi grana
novem trita et myrrhae exiguum, quod odorem tantummodo praestare 25
possit. haec cum in unum commixta sunt mortario diligenter, coclea
vera Africana, id est inde adlata, sumitur quam potest maculosissima et
viva mortario cum sua testa contunditur atque ut est teritur, donec
nullum vestigium appareat testularum. postea vini Falerni non saccati
cyathus adicitur et nihilo minus rursus teritur: magis enim tunc apparent 30
residendo aspritudines, si quae reliquae sunt; quibus levatis iterum ad-
iciuntur cyathi duo eiusdem vini atque ita prioribus bene admiscentur,
transfunditurque cum his, quae sunt in mortario, calice novo et supra car-
bones imponitur, movente aliquo cocleario liquorem, ne quid subsidat et
peruratur. at ubi bene incaluerit, iniciuntur in eundem calicem quae supra 35
dixi coclearia tria et permovetur. cum autem calore temperata est potio,
datur obducenda; statim dolorem levat. hoc facere oportebit per inse-
quens biduum capientem cibi in prandio aut de tempore exiguum, quod
facile conficiatur, ne crudus sumat medicamentum. postea in consuetudi-
nem victus sui, qui colo infestabatur, dimittatur. oportet tamen non in- 40
differenter remediatos in futurum vivere: tametsi enim a coli dolore tuti
sunt, metuere nihilo minus debent, ne alia parte corporis aeque adfician-
tur ob intemperantiam <quam> colo, antequam remediati erant.