| Peregrinus Negotiator | |
| Quidam, cum haberet formosam uxorem, peregre pro- | 2.7.pr.1 |
| fectus est. in viciniam mulieris peregrinus mercator mi- | |
| gravit; ter illam appellavit de stupro adiectis pretiis; | |
| negavit illa. decessit negotiator, testamento heredem | |
| omnibus bonis reliquit formosam et adiecit elogium: | 5 |
| 'quia pudicam conperi'. adiit hereditatem. redit maritus, | |
| accusat adulterii ex suspicione. contradicit. | |
| Seram querellam detuli: non accuso adulteram nisi divitem | 1.1 |
| factam. post tantos inpudicitiae quaestus si tacere possum, con- | |
| fitendum habeo hac me causa afuisse. tempus est de uxore marito | |
| credi. ferat matrona iacentes in terram oculos et adversus offi- | |
| ciosum salutatorem inhumana potius quam inverecunda sit; longe | 5 |
| ante inpudicitiam suam ore quam verbo neget. nemo fortiter | |
| negantem iterum rogabit. 'omnium bonorum sola heres esto, quia | |
| corrumpi non potuisti, quia tam fideliter pudicitiam custodisti'. | |
| tace paulisper nomen auctoris: numquid non testamentum viri | |
| creditur? adeone iam omnis patientia saeculi nostri abiit, ut ad- | 10 |
| versus querimoniam viri alieno teste defendatur uxor? muliebrium | |
| vitiorum fundamentum avaritia est. quae potest non timere opi- | |
| nionem adulterii, potest non timere adulterium. ex omni rupe | |
| conchylium contrahitur, quo vestis cruentetur. infelices ancillarum | |
| greges laborant, ut adultera tenui veste perspicua sit et nihil in | 15 |
| corpore uxoris suae plus maritus quam quilibet alienus peregri- | |
| nusque cognoverit. futuram eius aestimabo pudicitiam; interim, | |
| quod negat, conperi inpudicam. omnes te inpudicam locuntur, | |
| pudicam tantum et unus et peregrinus, qui plus laudator quam | |
| accusator nocet. uxorem meam nusquam pudicam audivi nisi in | 20 |
| adulteri elogio. deice in terram oculos et aures externorum voci- | |
| bus claude: sibi quisque pro te neget. pudicam ille dixit, ego | |
| inpudicam: puto, plus credetis civi quam peregrino, marito quam | |
| adultero. ipsum elogium scripsit corruptoris animo. quia pudicam, | |
| inquit, conperi: quod nulli praeter me contigit. | 25 |
| Pars altera. Formosa est: hoc natura peccavit. sine viro | |
| fuit: hoc maritus peccavit. appellata est: hoc alius peccavit. ne- | |
| gavit: hoc pudice. heres relicta est: hoc feliciter. hereditatem | |
| adiit: hoc consulte fecit. |