Olynthius Pater Reus Concursus
    Qui coetum et concursum fecerit, capital sit. 3.8.pr.1
  Victa Olyntho cum filio adulescente Olynthius senex
Athenas venit. Athenienses omnibus civitatem Olynthiis
decreverunt. invitatus ad cenam ab adulescente luxu-
rioso cum filio venit. ibi cum de stupro filii mentio esset, 5
pater profugit, adulescens retentus est. pater flere ante
domum coepit; incensa est domus; decem adulescentes
perierunt et filius Olynthii. accusatur pater, quod coetum
concursumque fecerit.
  Misero si flere non licet, magis flendum est. imperari dolori 1.1
silentium non potest. fuerunt ex populo qui dicerent: 'hic meum
filium, hic meam corrupit uxorem'; suum quisque illo et ignem
attulit et dolorem. timeo, fili, ne, dum te quaero, in ossa raptoris
alicuius incidam. ubi Athenarum fides? ubi hospitales invicem 5
dexterae? capti, inquam, fili, sumus; dum licet, fugiamus, sed
tamquam a Philippo, pariter; apud Philippum certe viri fuimus.
lacrimae meae vocantur in crimen, quasi, ex quo Olynthos capta
est, flere desierim. tantus scilicet sum, ut in ea civitate populum
concitare potuerim, in qua filium servare non potui. non quotiens 10
convenerunt in aliquem locum plures, coetus et concursus est,
sed quotiens convocati, quotiens parati quasi ad ducem suum
concurrerunt; non si una vicinia coit aut transeuntium paucorum
numerus adfluxit, sed ubi totus aut ex magna parte populus est,
ubi divisa in partes civitas. coetus multitudinis magnae nomen est 15
coeuntis ex consensu quodam: at illic initio pauci fuerunt, deinde
reliqui non ad me convenerunt, sed ad incendium, quod tamen
populus spectare maluit quam extinguere. lex non eum punit,
propter quem coetus factus est, sed eum, a quo factus est. non
mihi tanti ultio fuit, ut amittere filium vellem; et temptavi populum 20
rogare nec potui.
  Pars altera. Quid coetu opus est? sunt scriptae ad vindictam
iniuriarum omnium leges. mota semel multitudo modum non ser-
vat. ardere illo incendio civitas potuit.