LIBRI QVINTI
|
|
Laqueus Incisus
|
|
Inscripti maleficii sit actio.
|
5.1.pr.1
|
Quidam naufragio facto, amissis tribus liberis et uxore
|
|
incendio domus, suspendit se. praecidit illi quidam ex
|
|
praetereuntibus laqueum. a liberato reus fit maleficii.
|
|
Tres, inquit, liberos perdidi. utinam et illos servare potuis-
|
1.1
|
sem! vive; mutantur vices felicitatis humanae: proscriptus ali-
|
|
quando proscripsit. victi fugiunt, proscripti latent, naufragi natant.
|
|
amisi, inquit, uxorem, liberos, patrimonium. tu putabas te ea
|
|
condicione accepisse, ne perderes? ludit [de] suis fortuna mune-
|
5
|
ribus et quae dedit aufert, quae abstulit reddit nec umquam
|
|
tutius est illam experiri, quam cum locum iniuriae non habet.
|
|
Cn. Pompeius in Pharsalia victus acie vixit. maius tu tuum putas
|
|
esse naufragium? Crassus vixit; et non privatas perdiderat, sed
|
|
publicas opes. omnia tibi fortuna abstulit, sed spem reliquit. tolle
|
10
|
spem hominibus, nemo victus retemptabit arma, nemo infeliciter
|
|
experta negotiatione alios appetet quaestus, nemo naufragus vivet.
|
|
spes est ultimum adversarum rerum solacium. ut viveres, natasti.
|
|
miseritus sum nec in te amplius quam periculum cogitavi; non
|
|
attendi incendium, non orbitatem, aut si attendi, memineram te
|
15
|
post illa vixisse. non visus est mihi moriendi animum habere:
|
|
elegerat locum, in quo interpellari posset.
|
|
Pars altera. Tot ille fundorum dominus aliena arbore suspen-
|
|
do laqueum. de fortuna nihil queror: mori permittit. 'nunc' in-
|
|
quit 'morere'. iniuria est, ut, qui meo arbitrio debui, tuo moriar.
|
20
|
amisi uxorem, liberos, patrimonium; fortuna mihi nihil praeter
|
|
laqueum reliquit, iste nec laqueum. sumpsi instrumenta mortis
|
|
solitudinem et laqueum, alterum aptum morituro, alterum misero.
|
|
quisquis intervenis, si amicus es, defle, si inimicus es, specta. cum
|
|
a me iste accusetur, graviorem de me quam de reo ferte senten-
|
25
|
tiam: ego ut moriar, iste ne prohibeat. ne haec narrarem, mori
|
|
volui. praecidit remedium meum. si qua est fides, non enatavi,
|
|
sed eiectus sum. nihil iam timebam nisi vivere. domus meae fata
|
|
claudo, nullo miserior quam quod ultimus morior. cui me vitae
|
|
reservas? ut aedificem? aspice incendium. ut navigem? aspice nau-
|
30
|
fragium. ut educem? aspice sepulchrum. in tam calamitosa domo
|
|
feliciores fuistis, uxor et liberi: vobis mori contigit.
|
|