Privignus ab Avo Raptus Novercae
|
|
De vi sit actio.
|
9.5.pr.1
|
Quidam duos filios sub noverca amisit, dubiis signis
|
|
crudelitatis et veneni. tertium filium avus maternus
|
|
rapuit, qui ad visendos aegros non fuerat admissus.
|
|
quaerenti patri per praeconem dixit apud se esse.
|
5
|
accusatur de vi.
|
|
Habui filiam, quamvis unus filius supersit, fecundam. apud
|
1.1
|
me nutriatur sine. quid times? ne non admittare, cum veneris?
|
|
non quaeris filios, quos perdidisti; quem non perdidisti quaeris.
|
|
pater a me unum repetit, ego duos a patre. plus habeo quod
|
|
avo, quam quod reo timendum sit. veni ad aegrotantes nepotes,
|
5
|
admissus non sum: haec vera vis fuit. nulla vis est, quae arma,
|
|
pugnam, vulnera non habet. describe istius comitatum tumul-
|
|
tus: unus <puer> est et unus senex. rapuisti, inquit, filium meum:
|
|
immo nepotem meum sustuli, immo venientem non potui exclu-
|
|
dere. si cuius obsessi a latronibus armata manu coniugem liberos-
|
10
|
que rapuissem, <accusari posset> beneficium meum? et medici
|
|
alligant et corporibus nostris vi medentur. non potest mecum
|
|
agere tamquam cum alieno. habet sua iura natura, et hoc inter
|
|
avum et patrem interest, quod avo servare licet suos, patri et
|
|
occidere. quae ista est tam sera pietas, tam praepostera? quae-
|
15
|
rere tuos a tertio incipis. quisquis puero favit, ne inveniretur,
|
|
optavit.
|
|
Pars altera. Non ut nepotem servaret, fecit, sed ut infamaret
|
|
uxorem veneficii, me veneficae emancipatum. mihi cum socero,
|
|
iudices, ne viva quidem priore uxore convenit, mortua vero
|
20
|
inimicum professus languente puero cum vociferatione atque con-
|
|
vicio auspicans, quidquid accidit, venit, qui ad sanos nepotes
|
|
numquam ante venisset. non admisi; et tunc enim vidi venire
|
|
rapturum.
|
|
Extra. Habet hoc Montanus vitium: sententias suas repe-
|
25
|
tendo corrumpit, dum, non contentus unam rem semel bene
|
|
dicere, efficit, ne bene dixerit. propter hoc solebat Scaurus
|
|
Montanum inter oratores Ovidium vocare; nam et Ovidius nescit
|
|
quod bene cessit relinquere. cum Polyxene esset adducta tumulo
|
|
Achillis immolanda, Hecuba dixit:
|
30
|
cinis ipse sepulti
|
|
in genus hoc pugnat.
|
|
poterat esse contentus; adiecit:
|
|
tumulo quoque sensimus hostem.
|
|
neque hoc contentus adiecit:
|
35
|
Aeacidae fecunda fui.
|
|
aiebat Scaurus non minus magnam virtutem esse scire dicere
|
|
quam scire desinere.
|
|