Transeamus ad patrimonia, maximam humanarum 9.8.1.1
aerumnarum materiam; nam si omnia alia quibus angimur
compares, mortes aegrotationes metus desideria dolorum
laborumque patientiam, cum iis quae nobis mala pecunia
nostra exhibet, haec pars multum praegrauabit. Itaque 2.1
cogitandum est quanto leuior dolor sit non habere quam
perdere: et intellegemus paupertati eo minorem tormen-
torum quo minorem damnorum esse materiam. Erras
enim si putas animosius detrimenta diuites ferre: maximis 5
minimisque corporibus par est dolor uulneris. Bion ele- 3.1
ganter ait non minus molestum esse caluis quam comatis
pilos uelli. Idem scias licet de pauperibus locupletibusque,
par illis esse tormentum; utrique enim pecunia sua obhaesit
nec sine sensu reuelli potest. Tolerabilius autem est, ut dixi, 5
faciliusque non adquirere quam amittere, ideoque laeti-
ores uidebis quos numquam fortuna respexit quam quos
deseruit. Vidit hoc Diogenes, uir ingentis animi, et effe- 4.1
cit ne quid sibi eripi posset. Tu istud paupertatem ino-
piam egestatem uoca, quod uoles ignominiosum securitati
nomen inpone: putabo hunc non esse felicem, si quem mihi
alium inueneris cui nihil pereat. Aut ego fallor aut regnum 5
est inter auaros circumscriptores latrones plagiarios unum
esse cui noceri non possit. Si quis de felicitate Diogenis 5.1
dubitat, potest idem dubitare et de deorum inmortalium
statu, an parum beate degant quod illis nec praedia nec
horti sint nec alieno colono rura pretiosa nec grande in
foro fenus. Non te pudet, quisquis diuitiis adstupes? Re- 5
spice agedum mundum: nudos uidebis deos, omnia dantis,
nihil habentis. Hunc tu pauperem putas an dis inmortali-
bus similem qui se fortuitis omnibus exuit? Feliciorem tu 6.1
Demetrium Pompeianum uocas, quem non puduit locu-
pletiorem esse Pompeio? Numerus illi cotidie seruorum
uelut imperatori exercitus referebatur, cui iam dudum
diuitiae esse debuerant duo uicarii et cella laxior. At Dio- 7.1
geni seruus unicus fugit nec eum reducere, cum monstrare-
tur, tanti putauit. 'Turpe est' inquit 'Manen sine Diogene
posse uiuere, Diogenen sine Mane non posse.' Videtur
mihi dixisse: 'age tuum negotium, fortuna, nihil apud 5
Diogenen iam tui est: fugit mihi seruus, immo liber abii.'
Familia petit uestiarium uictumque, tot uentres auidissi- 8.1
morum animalium tuendi sunt, emenda uestis et custodi-
endae rapacissimae manus et flentium detestantiumque
ministeriis utendum: quanto ille felicior qui nihil ulli debet
nisi cui facillime negat, sibi! Sed quoniam non est nobis 9.1
tantum roboris, angustanda certe sunt patrimonia, ut
minus ad iniurias fortunae simus expositi. Habiliora sunt
corpora in bello quae in arma sua contrahi possunt quam
quae superfunduntur et undique magnitudo sua uulneribus 5
obiecit: optimus pecuniae modus est qui nec in pauper-
tatem cadit nec procul a paupertate discedit.