Placebit autem haec nobis mensura, si prius parsimonia 9.9.1.1
placuerit, sine qua nec ullae opes sufficiunt, nec ullae non
satis patent, praesertim cum in uicino remedium sit et
possit ipsa paupertas in diuitias se aduocata frugalitate
conuertere. Adsuescamus a nobis remouere pompam et 2.1
usus rerum, non ornamenta metiri. Cibus famem domet,
potio sitim, libido qua necesse est fluat; discamus membris
nostris inniti, cultum uictumque non ad noua exempla
componere, sed ut maiorum mores suadent; discamus 5
continentiam augere, luxuriam coercere, gloriam tem-
perare, iracundiam lenire, paupertatem aequis oculis
aspicere, frugalitatem colere †etiam si mulos pudebit ei
plus†, desideriis naturalibus paruo parata remedia adhibere,
spes effrenatas et animum in futura imminentem uelut sub 10
uinculis habere, id agere ut diuitias a nobis potius quam
a fortuna petamus. Non potest umquam tanta uarietas et 3.1
iniquitas casuum ita depelli ut non multum procellarum
inruat magna armamenta pandentibus; cogendae in artum
res sunt ut tela in uanum cadant, ideoque exilia interim
calamitatesque in remedium cessere et leuioribus incommo- 5
dis grauiora sanata sunt. Vbi parum audit praecepta animus
nec curari mollius potest, quidni consulatur ei, si pauper-
tas et ignominia et rerum euersio adhibetur, malo malum
opponitur? Adsuescamus ergo cenare posse sine populo et
seruis paucioribus seruire et uestes parare in quod inuen- 10
tae sunt et habitare contractius. Non in cursu tantum circi-
que certamine, sed in his spatiis uitae interius flectendum est.
  Studiorum quoque quae liberalissima inpensa est tam 4.1
diu rationem habet quam diu modum. Quo innumerabiles
libros et bybliothecas, quarum dominus uix tota uita
indices perlegit? onerat discentem turba, non instruit,
multoque satius est paucis te auctoribus tradere quam 5
errare per multos. Quadraginta milia librorum Alexan- 5.1
driae arserunt; pulcherrimum regiae opulentiae monu-
mentum alius laudauerit, sicut T. Liuius, qui elegantiae
regum curaeque egregium id opus ait fuisse: non fuit ele-
gantia illud aut cura, sed studiosa luxuria, immo ne studi- 5
osa quidem, quoniam non in studium sed in spectaculum
comparauerant, sicut plerisque ignaris etiam puerilium lit-
terarum libri non studiorum instrumenta sed cenationum
ornamenta sunt. Paretur itaque librorum quantum satis
sit, nihil in apparatum. 'Honestius' inquis 'hoc se inpensae 6.1
quam in Corinthia pictasque tabulas effuderint.' Vitiosum
est ubique quod nimium est. Quid habes cur ignoscas
homini armaria <e> citro atque ebore captanti, corpora
conquirenti aut ignotorum auctorum aut inprobatorum et 5
inter tot milia librorum oscitanti, cui uoluminum suorum
frontes maxime placent titulique? Apud desidiosissimos 7.1
ergo uidebis quidquid orationum historiarumque est, tecto
tenus exstructa loculamenta; iam enim inter balnearia et
thermas bybliotheca quoque ut necessarium domus orna-
mentum expolitur. Ignoscerem plane, si studiorum nimia 5
cupidine erraretur: nunc ista conquisita, cum imaginibus
suis discripta [et] sacrorum opera ingeniorum in speciem
et cultum parietum comparantur.