Ad inperfectos et mediocres et male sanos hic meus 9.11.1.1
sermo pertinet, non ad sapientem. Huic non timide nec
pedetemptim ambulandum est; tanta enim fiducia sui est
ut obuiam fortunae ire non dubitet nec umquam loco illi
cessurus sit. Nec habet ubi illam timeat, quia non mancipia 5
tantum possessionesque et dignitatem sed corpus quoque
suum et oculos et manum et quidquid cariorem uitam facit
seque ipsum inter precaria numerat uiuitque ut commo-
datus sibi et reposcentibus sine tristitia redditurus. Nec ideo 2.1
uilis est sibi quia scit se suum non esse, sed omnia tam
diligenter faciet, tam circumspecte quam religiosus homo
sanctusque solet tueri fidei commissa. Quandoque autem
reddere iubebitur, non queretur cum fortuna sed dicet: 5
'gratias ago pro eo quod possedi habuique. Magna quidem 3.1
res tuas mercede colui, sed quia ita imperas, do, cedo
gratus libensque. Si quid habere me tui uolueris etiamnunc,
seruabo; si aliud placet, ego uero factum signatumque
argentum, domum familiamque meam reddo, restituo.' 5
Appellauerit natura quae prior nobis credidit, et huic
dicemus: 'recipe animum meliorem quam dedisti; non
tergiuersor nec refugio; paratum habes a uolente quod non
sentienti dedisti: aufer.' Reuerti unde ueneris quid graue 4.1
est? male uiuet quisquis nesciet bene mori. Huic itaque
primum rei pretium detrahendum est et spiritus inter
uilia numerandus. Gladiatores, ut ait Cicero, inuisos habe-
mus, si omni modo uitam inpetrare cupiunt; fauemus, si 5
contemptum eius prae se ferunt. Idem euenire nobis scias;
saepe enim causa moriendi est timide mori. Fortuna illa, 5.1
quae ludos sibi facit, 'quo' inquit 'te reseruem, malum et
trepidum animal? Eo magis conuulneraberis et confodieris,
quia nescis praebere iugulum; at tu et uiues diutius et
morieris expeditius qui ferrum non subducta ceruice nec 5
manibus oppositis sed animose recipis.' Qui mortem timebit 6.1
nihil umquam pro homine uiuo faciet; at qui sciet hoc sibi
cum conciperetur statim condictum, uiuet ad formulam et
simul illud quoque eodem animi robore praestabit, ne quid
ex iis quae eueniunt subitum sit. Quidquid enim [si] fieri 5
potest quasi futurum sit prospiciendo malorum omnium
impetus molliet, qui ad praeparatos expectantesque nihil
adferunt noui, securis et beata tantum sperantibus graues
ueniunt. Morbus est, captiuitas ruina ignis: nihil horum re- 7.1
pentinum est; sciebam in quam tumultuosum me contuber-
nium natura clusisset. Totiens in uicinia mea conclamatum
est; totiens praeter limen inmaturas exequias fax cereusque
praecessit; saepe a latere ruentis aedificii fragor sonuit; 5
multos ex iis quos forum curia sermo mecum contraxerat
nox abstulit et †iunctas sodalium manus copulatas† inter-
scidit: mirer ad me aliquando pericula accessisse quae
circa me semper errauerint? Magna pars hominum est
quae nauigatura de tempestate non cogitat. Numquam me 8.1
in bona re mali pudebit auctoris. Publilius, tragicis comi-
cisque uehementior ingeniis quotiens mimicas ineptias et
uerba ad summam caueam spectantia reliquit, inter multa
alia coturno, non tantum sipario, fortiora et hoc ait: 5
    cuiuis potest accidere quod cuiquam potest.
Hoc si quis in medullas demiserit et omnia aliena mala,
quorum ingens cotidie copia est, sic aspexerit tamquam
liberum illis et ad se iter sit, multo ante se armabit quam
petatur; sero animus ad periculorum patientiam post 10
pericula instruitur. 'Non putaui hoc futurum' et 'umquam 9.1
tu hoc euenturum credidisses?' Quare autem non? Quae
sunt diuitiae quas non egestas et fames et mendicitas a
tergo sequatur? Quae dignitas cuius non praetextam et
augurale et lora patricia sordes comitentur et exprobratio 5
notae et mille maculae et extrema contemptio? Quod
regnum est cui non parata sit ruina et proculcatio et domi-
nus et carnifex? Nec magnis ista interuallis diuisa, sed horae
momentum interest inter solium et aliena genua. Scito 10.1
ergo omnem condicionem uersabilem esse et quidquid in
ullum incurrit posse in te quoque incurrere. Locuples es:
numquid diuitior Pompeio? Cui cum Gaius, uetus cogna-
tus, hospes nouus, aperuisset Caesaris domum ut suam 5
cluderet, defuit panis, aqua. Cum tot flumina possideret in
suo orientia, in suo cadentia, mendicauit stilicidia; fame ac
siti periit in palatio cognati, dum illi heres publicum funus
esurienti locat. Honoribus summis functus es: numquid aut 11.1
tam magnis aut tam insperatis aut tam uniuersis quam
Seianus? Quo die illum senatus deduxerat populus in
frusta diuisit; in quem quidquid congeri poterat di homi-
nesque contulerant, ex eo nihil superfuit quod carnifex 5
traheret. Rex es: non ad Croesum te mittam, qui rogum 12.1
suum et accendi uiuus et extingui uidit, factus non regno
tantum, etiam morti suae superstes, non ad Iugurtham,
quem populus Romanus intra annum quam timuerat
spectauit: Ptolemaeum Africae regem, Armeniae Mithri- 5
daten inter Gaianas custodias uidimus; alter in exilium
missus est, alter ut meliore fide mitteretur optabat. In
tanta rerum susum ac deosum euntium uersatione si non
quidquid fieri potest pro futuro habes, das in te uires rebus
aduersis, quas infregit quisquis prior uidit. 10