Ad inperfectos et mediocres et male sanos hic meus
|
9.11.1.1
|
sermo pertinet, non ad sapientem. Huic non timide nec
|
|
pedetemptim ambulandum est; tanta enim fiducia sui est
|
|
ut obuiam fortunae ire non dubitet nec umquam loco illi
|
|
cessurus sit. Nec habet ubi illam timeat, quia non mancipia
|
5
|
tantum possessionesque et dignitatem sed corpus quoque
|
|
suum et oculos et manum et quidquid cariorem uitam facit
|
|
seque ipsum inter precaria numerat uiuitque ut commo-
|
|
datus sibi et reposcentibus sine tristitia redditurus. Nec ideo
|
2.1
|
uilis est sibi quia scit se suum non esse, sed omnia tam
|
|
diligenter faciet, tam circumspecte quam religiosus homo
|
|
sanctusque solet tueri fidei commissa. Quandoque autem
|
|
reddere iubebitur, non queretur cum fortuna sed dicet:
|
5
|
'gratias ago pro eo quod possedi habuique. Magna quidem
|
3.1
|
res tuas mercede colui, sed quia ita imperas, do, cedo
|
|
gratus libensque. Si quid habere me tui uolueris etiamnunc,
|
|
seruabo; si aliud placet, ego uero factum signatumque
|
|
argentum, domum familiamque meam reddo, restituo.'
|
5
|
Appellauerit natura quae prior nobis credidit, et huic
|
|
dicemus: 'recipe animum meliorem quam dedisti; non
|
|
tergiuersor nec refugio; paratum habes a uolente quod non
|
|
sentienti dedisti: aufer.' Reuerti unde ueneris quid graue
|
4.1
|
est? male uiuet quisquis nesciet bene mori. Huic itaque
|
|
primum rei pretium detrahendum est et spiritus inter
|
|
uilia numerandus. Gladiatores, ut ait Cicero, inuisos habe-
|
|
mus, si omni modo uitam inpetrare cupiunt; fauemus, si
|
5
|
contemptum eius prae se ferunt. Idem euenire nobis scias;
|
|
saepe enim causa moriendi est timide mori. Fortuna illa,
|
5.1
|
quae ludos sibi facit, 'quo' inquit 'te reseruem, malum et
|
|
trepidum animal? Eo magis conuulneraberis et confodieris,
|
|
quia nescis praebere iugulum; at tu et uiues diutius et
|
|
morieris expeditius qui ferrum non subducta ceruice nec
|
5
|
manibus oppositis sed animose recipis.' Qui mortem timebit
|
6.1
|
nihil umquam pro homine uiuo faciet; at qui sciet hoc sibi
|
|
cum conciperetur statim condictum, uiuet ad formulam et
|
|
simul illud quoque eodem animi robore praestabit, ne quid
|
|
ex iis quae eueniunt subitum sit. Quidquid enim [si] fieri
|
5
|
potest quasi futurum sit prospiciendo malorum omnium
|
|
impetus molliet, qui ad praeparatos expectantesque nihil
|
|
adferunt noui, securis et beata tantum sperantibus graues
|
|
ueniunt. Morbus est, captiuitas ruina ignis: nihil horum re-
|
7.1
|
pentinum est; sciebam in quam tumultuosum me contuber-
|
|
nium natura clusisset. Totiens in uicinia mea conclamatum
|
|
est; totiens praeter limen inmaturas exequias fax cereusque
|
|
praecessit; saepe a latere ruentis aedificii fragor sonuit;
|
5
|
multos ex iis quos forum curia sermo mecum contraxerat
|
|
nox abstulit et †iunctas sodalium manus copulatas† inter-
|
|
scidit: mirer ad me aliquando pericula accessisse quae
|
|
circa me semper errauerint? Magna pars hominum est
|
|
quae nauigatura de tempestate non cogitat. Numquam me
|
8.1
|
in bona re mali pudebit auctoris. Publilius, tragicis comi-
|
|
cisque uehementior ingeniis quotiens mimicas ineptias et
|
|
uerba ad summam caueam spectantia reliquit, inter multa
|
|
alia coturno, non tantum sipario, fortiora et hoc ait:
|
5
|
cuiuis potest accidere quod cuiquam potest.
|
|
Hoc si quis in medullas demiserit et omnia aliena mala,
|
|
quorum ingens cotidie copia est, sic aspexerit tamquam
|
|
liberum illis et ad se iter sit, multo ante se armabit quam
|
|
petatur; sero animus ad periculorum patientiam post
|
10
|
pericula instruitur. 'Non putaui hoc futurum' et 'umquam
|
9.1
|
tu hoc euenturum credidisses?' Quare autem non? Quae
|
|
sunt diuitiae quas non egestas et fames et mendicitas a
|
|
tergo sequatur? Quae dignitas cuius non praetextam et
|
|
augurale et lora patricia sordes comitentur et exprobratio
|
5
|
notae et mille maculae et extrema contemptio? Quod
|
|
regnum est cui non parata sit ruina et proculcatio et domi-
|
|
nus et carnifex? Nec magnis ista interuallis diuisa, sed horae
|
|
momentum interest inter solium et aliena genua. Scito
|
10.1
|
ergo omnem condicionem uersabilem esse et quidquid in
|
|
ullum incurrit posse in te quoque incurrere. Locuples es:
|
|
numquid diuitior Pompeio? Cui cum Gaius, uetus cogna-
|
|
tus, hospes nouus, aperuisset Caesaris domum ut suam
|
5
|
cluderet, defuit panis, aqua. Cum tot flumina possideret in
|
|
suo orientia, in suo cadentia, mendicauit stilicidia; fame ac
|
|
siti periit in palatio cognati, dum illi heres publicum funus
|
|
esurienti locat. Honoribus summis functus es: numquid aut
|
11.1
|
tam magnis aut tam insperatis aut tam uniuersis quam
|
|
Seianus? Quo die illum senatus deduxerat populus in
|
|
frusta diuisit; in quem quidquid congeri poterat di homi-
|
|
nesque contulerant, ex eo nihil superfuit quod carnifex
|
5
|
traheret. Rex es: non ad Croesum te mittam, qui rogum
|
12.1
|
suum et accendi uiuus et extingui uidit, factus non regno
|
|
tantum, etiam morti suae superstes, non ad Iugurtham,
|
|
quem populus Romanus intra annum quam timuerat
|
|
spectauit: Ptolemaeum Africae regem, Armeniae Mithri-
|
5
|
daten inter Gaianas custodias uidimus; alter in exilium
|
|
missus est, alter ut meliore fide mitteretur optabat. In
|
|
tanta rerum susum ac deosum euntium uersatione si non
|
|
quidquid fieri potest pro futuro habes, das in te uires rebus
|
|
aduersis, quas infregit quisquis prior uidit.
|
10
|