| Proximum ab his erit ne aut in superuacuis aut ex | 9.12.1.1 |
| superuacuo laboremus, id est ne quae aut non possumus | |
| consequi concupiscamus aut adepti uanitatem cupidita- | |
| tium nostrarum sero post multum sudorem intellegamus, | |
| id est ne aut labor inritus sit sine effectu aut effectus labore | 5 |
| indignus; fere enim ex his tristitia sequitur, si aut non | |
| successit aut successus pudet. Circumcidenda concursatio, | 2.1 |
| qualis est magnae parti hominum domos et theatra et fora | |
| pererrantium: alienis se negotiis offerunt, semper aliquid | |
| agentibus similes. Horum si aliquem exeuntem e domo | |
| interrogaueris 'quo tu? quid cogitas?' respondebit tibi | 5 |
| 'non mehercules scio; sed aliquos uidebo, aliquid agam.' | |
| Sine proposito uagantur quaerentes negotia nec quae de- | 3.1 |
| stinauerunt agunt sed in quae incucurrerunt; inconsultus | |
| illis uanusque cursus est, qualis formicis per arbusta repen- | |
| tibus, quae in summum cacumen et inde in imum inanes | |
| aguntur: his plerique similem uitam agunt, quorum non | 5 |
| inmerito quis inquietam inertiam dixerit. Quorundam | 4.1 |
| quasi ad incendium currentium misereberis: usque eo | |
| inpellunt obuios et se aliosque praecipitant, cum interim | |
| cucurrerunt aut salutaturi aliquem non resalutaturum aut | |
| funus ignoti hominis prosecuturi aut ad iudicium saepe | 5 |
| litigantis aut ad sponsalia saepe nubentis et lecticam ad- | |
| sectati quibusdam locis etiam tulerunt; dein domum cum | |
| superuacua redeuntes lassitudine iurant nescire se ipsos | |
| quare exierint, ubi fuerint, postero die erraturi per eadem | |
| illa uestigia. Omnis itaque labor aliquo referatur, aliquo | 5.1 |
| respiciat. Non industria inquietos sed insanos falsae rerum | |
| imagines agitant; nam ne illi quidem sine aliqua spe mouen- | |
| tur: proritat illos alicuius rei species, cuius uanitatem capta | |
| mens non coarguit. Eodem modo unumquemque ex his | 6.1 |
| qui ad augendam turbam exeunt inanes et leues causae | |
| per urbem circumducunt; nihilque habentem in quod labo- | |
| ret lux orta expellit et, cum multorum frustra liminibus | |
| inlisus nomenculatores persalutauit, a multis exclusus | 5 |
| neminem ex omnibus difficilius domi quam se conuenit. | |
| Ex hoc malo dependet illud taeterrimum uitium, auscul- | 7.1 |
| tatio et publicorum secretorumque inquisitio et multarum | |
| rerum scientia quae nec tuto narrantur nec tuto audiuntur. |