Quod proposui si in partes uelim et argumenta diducere, 10.10.1.1
multa mihi occurrent per quae probem breuissimam esse
occupatorum uitam. Solebat dicere Fabianus, non ex his
cathedrariis philosophis sed ex ueris et antiquis, contra
adfectus impetu, non subtilitate pugnandum, nec minutis 5
uulneribus sed incursu auertendam aciem; [non probat
cauillationes] <uitia> enim contundi debere, non uellicari.
Tamen ut illis error exprobretur suus, docendi, non tantum
deplorandi sunt.
  In tria tempora uita diuiditur: quod fuit, quod est, quod 2.1
futurum est. Ex iis quod agimus breue est, quod acturi
sumus dubium, quod egimus certum; hoc est enim in quod
fortuna ius perdidit, quod in nullius arbitrium reduci
potest. Hoc amittunt occupati; nec enim illis uacat prae- 5
terita respicere, et si uacet, iniucunda est paenitendae rei
recordatio. Inuiti itaque ad tempora male exacta animum 3.1
reuocant nec audent ea retemptare quorum uitia, etiam
quae aliquo praesentis uoluptatis lenocinio subrepebant,
retractando patescunt. Nemo nisi quoi omnia acta sunt sub
censura sua, quae numquam fallitur, libenter se in praeteri- 5
tum retorquet; ille qui multa ambitiose concupiit, superbe 4.1
contempsit, inpotenter uicit, insidiose decepit, auare rapuit,
prodige effudit, necesse est memoriam suam timeat. Atqui
haec est pars temporis nostri sacra ac dedicata, omnis huma-
nos casus supergressa, extra regnum fortunae subducta, 5
quam non inopia, non metus, non morborum incursus exagi-
tet; haec nec turbari nec eripi potest: perpetua eius et intre-
pida possessio est. Singuli tantum dies, et hi per momenta,
praesentes sunt; at praeteriti temporis omnes, cum iusseris,
aderunt, ad arbitrium tuum inspici se ac detineri patientur, 10
quod facere occupatis non uacat. Securae et quietae mentis 5.1
est in omnes uitae suae partes discurrere: occupatorum
animi, uelut sub iugo sint, flectere se ac respicere non
possunt. Abit igitur uita eorum in profundum et ut nihil
prodest, licet quantumlibet ingeras, si non subest quod 5
excipiat ac seruet, sic, nihil refert quantum temporis detur,
si non est ubi subsidat, per quassos foratosque animos trans-
mittitur. Praesens tempus breuissimum est, adeo quidem ut 6.1
quibusdam nullum uideatur; in cursu enim semper est,
fluit et praecipitatur; ante desinit esse quam uenit, nec
magis moram patitur quam mundus aut sidera, quorum
inrequieta semper agitatio numquam in eodem uestigio 5
manet. Solum igitur ad occupatos praesens pertinet tempus,
quod tam breue est ut arripi non possit, et id ipsum illis
districtis in multa subducitur.