Excerpe itaque te uulgo, Pauline carissime, et in tran- 10.18.1.1
quilliorem portum non pro aetatis spatio iactatus tandem
recede. Cogita quot fluctus subieris, quot tempestates
partim priuatas sustinueris, partim publicas in te con-
uerteris; satis iam per laboriosa et inquieta documenta 5
exhibita uirtus est: experire quid in otio faciat. Maior pars
aetatis, certe melior, rei publicae data est: aliquid temporis
tui sume etiam tibi. Nec te ad segnem aut inertem quietem 2.1
uoco, non ut somno et caris turbae uoluptatibus quidquid
est in te indolis uiuidae mergas: non est istud adquiescere;
inuenies maiora omnibus adhuc strenue tractatis operibus
quae repositus et securus agites. Tu quidem orbis terrarum 3.1
rationes administras tam abstinenter quam alienas, tam
diligenter quam tuas, tam religiose quam publicas; in
officio amorem consequeris in quo odium uitare difficile est:
sed tamen, mihi crede, satius est uitae suae rationem quam 5
frumenti publici nosse. Istum animi uigorem rerum maxi- 4.1
marum capacissimum a ministerio honorifico quidem sed
parum ad beatam uitam apto reuoca et cogita non id egisse
te ab aetate prima omni cultu studiorum liberalium ut tibi
multa milia frumenti bene committerentur: maius quiddam 5
et altius de te promiseras. Non deerunt et frugalitatis exactae
homines et laboriosae operae: tanto aptiora portandis
oneribus tarda iumenta sunt quam nobiles equi, quorum
generosam pernicitatem quis umquam graui sarcina pressit?
Cogita praeterea quantum sollicitudinis sit ad tantam te 5.1
molem obicere: cum uentre tibi humano negotium est; nec
rationem patitur nec aequitate mitigatur nec ulla prece
flectitur populus esuriens. Modo modo intra paucos illos
dies quibus C. Caesar perît—si quis inferis sensus est, hoc 5
grauissime ferens, quod uidebat populo Romano super-
stite septem aut octo certe dierum cibaria superesse—dum
ille pontes nauibus iungit et uiribus imperi ludit, aderat
ultimum malorum obsessis quoque, alimentorum egestas;
exitio paene ac fame constitit et, quae famem sequitur, 10
rerum omnium ruina furiosi et externi et infeliciter superbi
regis imitatio. Quem tunc animum habuerunt illi quibus 6.1
erat mandata frumenti publici cura, saxa ferrum ignes
Gaium excepturi? Summa dissimulatione tantum inter
uiscera latentis mali tegebant, cum ratione scilicet; quae-
dam enim ignorantibus aegris curanda sunt: causa multis 5
moriendi fuit morbum suum nosse.