Ergo ita habe, Serene, perfectum illum uirum, huma-
|
2.6.8.1
|
nis diuinisque uirtutibus plenum, nihil perdere. Bona eius
|
|
solidis et inexsuperabilibus munimentis praecincta sunt.
|
|
Non Babylonios illis muros contuleris, quos Alexander in-
|
|
trauit, non Carthaginis aut Numantiae moenia una manu
|
5
|
capta, non Capitolium arcemue—habent ista hostile uesti-
|
|
gium: illa quae sapientem tuentur et a flamma et ab
|
|
incursu tuta sunt, nullum introitum praebent, excelsa, in-
|
|
expugnabilia, dis aequa.
|
|
Non est quod dicas, ita ut soles, hunc sapientem nostrum
|
7.1.1
|
nusquam inueniri. Non fingimus istud humani ingenii
|
|
uanum decus nec ingentem imaginem falsae rei concipimus,
|
|
sed qualem conformamus exhibuimus, exhibebimus, raro
|
|
forsitan magnisque aetatium interuallis unum; neque enim
|
5
|
magna et excedentia solitum ac uulgarem modum crebro
|
|
gignuntur. Ceterum hic ipse M. Cato, a cuius mentione
|
|
haec disputatio processit, uereor ne supra nostrum exem-
|
|
plar sit.
|
|
Denique ualidius debet esse quod laedit eo quod laeditur;
|
2.1
|
non est autem fortior nequitia uirtute; non potest ergo
|
|
laedi sapiens. Iniuria in bonos nisi a malis non temptatur;
|
|
bonis inter se pax est, mali tam bonis perniciosi quam inter
|
|
se. Quodsi laedi nisi infirmior non potest, malus autem
|
5
|
bono infirmior est, nec iniuria bonis nisi a dispari uerenda
|
|
est, iniuria in sapientem uirum non cadit. Illud enim iam
|
|
non es admonendus, neminem bonum esse nisi sapientem.
|
|
'Si iniuste' inquit 'Socrates damnatus est, iniuriam accepit.'
|
3.1
|
Hoc loco intellegere nos oportet posse euenire ut faciat ali-
|
|
quis iniuriam mihi et ego non accipiam: tamquam si quis
|
|
rem quam e uilla mea surripuit in domo mea ponat, ille
|
|
furtum fecerit, ego nihil perdiderim. Potest aliquis nocens
|
4.1
|
fieri, quamuis non nocuerit. Si quis cum uxore sua tam-
|
|
quam cum aliena concumbat, adulter erit, quamuis illa
|
|
adultera non sit. Aliquis mihi uenenum dedit, sed uim
|
|
suam remixtum cibo perdidit: uenenum ille dando scelere
|
5
|
se obligauit, etiam si non nocuit. Non minus latro est
|
|
cuius telum opposita ueste elusum est. Omnia scelera
|
|
etiam ante effectum operis, quantum culpae satis est,
|
|
perfecta sunt. Quaedam eius condicionis sunt et hac uice
|
5.1
|
copulantur ut alterum sine altero esse possit, alterum sine
|
|
altero non possit. Quod dico conabor facere manifestum.
|
|
Possum pedes mouere ut non curram: currere non possum
|
|
ut pedes non moueam; possum, quamuis in aqua sim, non
|
5
|
natare: si nato, non possum in aqua non esse. Ex hac
|
6.1
|
sorte et hoc est de quo agitur: si iniuriam accepi, necesse
|
|
est factam esse; si est facta, non est necesse accepisse me.
|
|
Multa enim incidere possunt quae summoueant iniuriam:
|
|
ut intentatam manum deicere aliquis casus potest et emissa
|
5
|
tela declinare, ita iniurias qualescumque potest aliqua res
|
|
repellere et in medio intercipere, ut et factae sint nec ac-
|
|
ceptae.
|
|