Illud quoque magno tibi erit leuamento, si saepe te sic
|
11.9.1.1
|
interrogaueris: 'utrumne meo nomine doleo an eius qui
|
|
decessit? Si meo, perit indulgentiae iactatio et incipit
|
|
dolor, hoc uno excusatus quod honestus est, cum ad utilita-
|
|
tem respicit, a pietate desciscere; nihil autem minus bono
|
5
|
uiro conuenit quam in fratris luctu calculos ponere. Si
|
2.1
|
illius nomine doleo, necesse est alterutrum ex his duobus
|
|
esse iudicem. Nam si nullus defunctis sensus superest,
|
|
euasit omnia frater meus uitae incommoda et in eum
|
|
restitutus est locum in quo fuerat antequam nasceretur
|
5
|
et expers omnis mali nihil timet, nihil cupit, nihil patitur:
|
|
quis iste furor est, pro eo me numquam dolere desinere qui
|
|
numquam doliturus est? Si est aliquis defunctis sensus,
|
3.1
|
nunc animus fratris mei uelut ex diutino carcere emissus,
|
|
tandem sui iuris et arbitrii, gestit et rerum naturae spectaculo
|
|
fruitur et humana omnia ex loco superiore despicit, diuina
|
|
uero, quorum rationem tam diu frustra quaesierat, propius
|
5
|
intuetur. Quid itaque eius desiderio maceror qui aut beatus
|
|
aut nullus est? beatum deflere inuidia est, nullum dementia.'
|
|
An hoc te mouet, quod uidetur ingentibus et cum
|
4.1
|
maxime circumfusis bonis caruisse? Cum cogitaueris
|
|
multa esse quae perdidit, cogita plura esse quae non timet:
|
|
non ira eum torquebit, non morbus adfliget, non suspicio
|
|
lacesset, non edax et inimica semper alienis processibus
|
5
|
inuidia consectabitur, non metus sollicitabit, non leuitas
|
|
fortunae cito munera sua transferentis inquietabit. Si bene
|
|
computes, plus illi remissum quam ereptum est. Non
|
5.1
|
opibus fruetur, non tua simul ac sua gratia; non accipiet
|
|
beneficia, non dabit: miserum putas quod ista amisit, an
|
|
beatum quod non desiderat? Mihi crede, is beatior est cui
|
|
fortuna superuacua est quam is cui parata est. Omnia
|
5
|
ista bona quae nos speciosa sed fallaci uoluptate delectant,
|
|
pecunia dignitas potentia aliaque complura ad quae
|
|
generis humani caeca cupiditas obstupescit, cum labore
|
|
possidentur, cum inuidia conspiciuntur, eos denique ipsos
|
|
quos exornant et premunt; plus minantur quam prosunt;
|
10
|
lubrica et incerta sunt, numquam bene tenentur; nam ut
|
|
nihil de tempore futuro timeatur, ipsa tamen magnae feli-
|
|
citatis tutela sollicita est. Si uelis credere altius ueritatem
|
6.1
|
intuentibus, omnis uita supplicium est. In hoc profundum
|
|
inquietumque proiecti mare, alternis aestibus reciprocum
|
|
et modo adleuans nos subitis incrementis, modo maioribus
|
|
damnis deferens adsidueque iactans, numquam stabili
|
5
|
consistimus loco, pendemus et fluctuamur et alter in alte-
|
|
rum inlidimur et aliquando naufragium facimus, semper
|
|
timemus; in hoc tam procelloso et ad omnes tempestates
|
|
exposito mari nauigantibus nullus portus nisi mortis est.
|
|
Ne itaque inuideris fratri tuo: quiescit. Tandem liber,
|
7.1
|
tandem tutus, tandem aeternus est. Superstitem Caesarem
|
|
omnemque eius prolem, superstitem te cum communibus
|
|
habet fratribus. Antequam quicquam ex suo fauore fortuna
|
|
mutaret, stantem adhuc illam et munera plena manu
|
5
|
congerentem reliquit. Fruitur nunc aperto et libero caelo;
|
8.1
|
ex humili atque depresso in eum emicuit locum, quisquis
|
|
ille est qui solutas uinculis animas beato recipit sinu, et
|
|
nunc libere illic uagatur omniaque rerum naturae bona
|
|
cum summa uoluptate perspicit. Erras: non perdidit lucem
|
5
|
frater tuus sed sinceriorem sortitus est. Omnibus illo nobis
|
9.1
|
commune est iter: quid fata deflemus? non reliquit ille
|
|
nos sed antecessit. Est, mihi crede, magna felicitas in ipsa
|
|
necessitate moriendi. Nihil ne in totum quidem diem
|
|
certi est: quis in tam obscura et inuoluta ueritate diuinat
|
5
|
utrumne fratri tuo mors inuiderit an consuluerit?
|
|