| Responderi potest: 'quid artificiose ista diducis quae | 12.13.1.1 |
| singula sustineri possunt, conlata non possunt? Commu- | |
| tatio loci tolerabilis est, si tantum locum mutes; paupertas | |
| tolerabilis est, si ignominia abest, quae uel sola oppri- | |
| mere animos solet.' Aduersus hunc, quisquis me malorum | 2.1 |
| turba terrebit, his uerbis utendum erit: 'si contra unam | |
| quamlibet partem fortunae satis tibi roboris est, idem | |
| aduersus omnis erit. Cum semel animum uirtus indura- | |
| uit, undique inuulnerabilem praestat. Si auaritia dimisit, | 5 |
| uehementissima generis humani pestis, moram tibi ambitio | |
| non faciet; si ultimum diem non quasi poenam sed quasi | |
| naturae legem aspicis, ex quo pectore metum mortis | |
| eieceris, in id nullius rei timor audebit intrare; si cogi- | 3.1 |
| tas libidinem non uoluptatis causa homini datam sed | |
| propagandi generis, quem non uiolauerit hoc secretum | |
| et infixum uisceribus ipsis exitium, omnis alia cupiditas | |
| intactum praeteribit. Non singula uitia ratio sed pariter | 5 |
| omnia prosternit: in uniuersum semel uincitur.' Ignominia | 4.1 |
| tu putas quemquam sapientem moueri posse, qui omnia | |
| in se reposuit, qui ab opinionibus uulgi secessit? Plus etiam | |
| quam ignominia est mors ignominiosa: Socrates tamen | |
| eodem illo uultu quo triginta tyrannos solus aliquando in | 5 |
| ordinem redegerat carcerem intrauit, ignominiam ipsi loco | |
| detracturus; neque enim poterat carcer uideri in quo | |
| Socrates erat. Quis usque eo ad conspiciendam ueritatem | 5.1 |
| excaecatus est ut ignominiam putet Marci Catonis fuisse | |
| duplicem in petitione praeturae et consulatus repulsam? | |
| ignominia illa praeturae et consulatus fuit, quibus ex | |
| Catone honor habebatur. Nemo ab alio contemnitur, nisi | 6.1 |
| a se ante contemptus est. Humilis et proiectus animus est | |
| isti contumeliae opportunus; qui uero aduersus saeuissimos | |
| casus se extollit et ea mala quibus alii opprimuntur euertit, | |
| ipsas miserias infularum loco habet, quando ita adfecti | 5 |
| sumus ut nihil aeque magnam apud nos admirationem | |
| occupet quam homo fortiter miser. Ducebatur Athenis ad | 7.1 |
| supplicium Aristides, cui quisquis occurrerat deiciebat | |
| oculos et ingemescebat, non tamquam in hominem iustum | |
| sed tamquam in ipsam iustitiam animaduerteretur; in- | |
| uentus est tamen qui in faciem eius inspueret. Poterat | 5 |
| ob hoc moleste ferre quod sciebat neminem id ausurum | |
| puri oris; at ille abstersit faciem et subridens ait comitanti se | |
| magistratui: 'admone istum ne postea tam inprobe oscitet.' | |
| Hoc fuit contumeliam ipsi contumeliae facere. Scio quos- | 8.1 |
| dam dicere contemptu nihil esse grauius, mortem ipsis | |
| potiorem uideri. His ego respondebo et exilium saepe | |
| contemptione omni carere: si magnus uir cecidit, magnus | |
| iacuit, non magis illum contemni quam aedium sacrarum | 5 |
| ruinae calcantur, quas religiosi aeque ac stantis adorant. |