Quid esset ira satis explicitum est. Quo distet ab ira-
|
3.4.1.1
|
cundia apparet: quo ebrius ab ebrioso et timens a timido.
|
|
Iratus potest non esse iracundus: iracundus potest ali-
|
|
quando iratus non esse. Cetera quae pluribus apud Graecos
|
2.1
|
nominibus in species iram distinguunt, quia apud nos
|
|
uocabula sua non habent, praeteribo, etiam si amarum nos
|
|
acerbumque dicimus, nec minus stomachosum rabiosum
|
|
clamosum difficilem asperum, quae omnia irarum dif-
|
5
|
ferentiae sunt; inter hos morosum ponas licet, delicatum
|
|
iracundiae genus. Quaedam enim sunt irae quae intra
|
3.1
|
clamorem considant, quaedam non minus pertinaces quam
|
|
frequentes, quaedam saeuae manu uerbis parciores,
|
|
quaedam in uerborum maledictorumque amaritudinem
|
|
effusae; quaedam ultra querellas et auersationes non
|
5
|
exeunt, quaedam altae grauesque sunt et introrsus uersae:
|
|
mille aliae species sunt mali multiplicis.
|
|
Quid esset ira quaesitum est, an in ullum aliud animal
|
5.1.1
|
quam in hominem caderet, quo ab iracundia distaret,
|
|
quot eius species essent: nunc quaeramus an ira secundum
|
|
naturam sit et an utilis atque ex aliqua parte retinenda.
|
|
An secundum naturam sit manifestum erit, si hominem
|
2.1
|
inspexerimus. Quo quid est mitius, dum in recto animi
|
|
habitus est? quid autem ira crudelius est? Quid homine
|
|
aliorum amantius? quid ira infestius? Homo in adiutorium
|
|
mutuum genitus est, ira in exitium; hic congregari uult,
|
5
|
illa discedere, hic prodesse, illa nocere, hic etiam ignotis
|
|
succurrere, illa etiam carissimos petere; hic aliorum com-
|
|
modis uel inpendere se paratus est, illa in periculum, dum-
|
|
modo deducat, descendere. Quis ergo magis naturam
|
3.1
|
rerum ignorat quam qui optimo eius operi et emenda-
|
|
tissimo hoc ferum ac perniciosum uitium adsignat? Ira, ut
|
|
diximus, auida poenae est, cuius cupidinem inesse pacatis-
|
|
simo hominis pectori minime secundum eius naturam est.
|
5
|
Beneficiis enim humana uita constat et concordia, nec
|
|
terrore sed mutuo amore in foedus auxiliumque commune
|
|
constringitur.
|
|