Optimum est primum inritamentum irae protinus 3.8.1.1
spernere ipsisque repugnare seminibus et dare operam ne
incidamus in iram. Nam si coepit ferre transuersos, difficilis
ad salutem recursus est, quoniam nihil rationis est ubi
semel adfectus inductus est iusque illi aliquod uoluntate 5
nostra datum est: faciet de cetero quantum uolet, non
quantum permiseris. In primis, inquam, finibus hostis 2.1
arcendus est; nam cum intrauit et portis se intulit, modum
a captiuis non accipit. Neque enim sepositus est animus et
extrinsecus speculatur adfectus, ut illos non patiatur ultra
quam oportet procedere, sed in adfectum ipse mutatur 5
ideoque non potest utilem illam uim et salutarem proditam
iam infirmatamque reuocare. Non enim, ut dixi, separatas 3.1
ista sedes suas diductasque habent, sed adfectus et ratio
in melius peiusque mutatio animi est. Quomodo ergo ratio
occupata et oppressa uitiis resurget, quae irae cessit? aut
quemadmodum ex confusione se liberabit in qua peiorum 5
mixtura praeualuit? 'Sed quidam' inquit 'in ira se con- 4.1
tinent.' Vtrum ergo ita ut nihil faciant eorum quae ira
dictat an ut aliquid? Si nihil faciunt, apparet non esse ad
actiones rerum necessariam iram, quam uos, quasi fortius
aliquid ratione haberet, aduocabatis. Denique interrogo: 5.1
ualentior est quam ratio an infirmior? Si ualentior, quo-
modo illi modum ratio poterit inponere, cum parere nisi
inbecilliora non soleant? Si infirmior est, sine hac per se
ad rerum effectus sufficit ratio nec desiderat inbecillioris 5
auxilium. 'At irati quidam constant sibi et se continent.' 6.1
Quando? cum iam ira euanescit et sua sponte decedit, non
cum in ipso feruore est; tunc enim potentior est. 'Quid 7.1
ergo? non aliquando in ira quoque et dimittunt incolumes
intactosque quos oderunt et a nocendo abstinent?' Faciunt:
quando? cum adfectus repercussit adfectum et aut metus
aut cupiditas aliquid inpetrauit. Non rationis tunc bene- 5
ficio quieuit, sed adfectuum infida et mala pace.