'Sed aduersus hostes' inquit 'necessaria est ira.' Nusquam
|
3.11.1.1
|
minus: ubi non effusos esse oportet impetus sed temperatos
|
|
et oboedientes. Quid enim est aliud quod barbaros tanto
|
|
robustiores corporibus, tanto patientiores laborum com-
|
|
minuat nisi ira infestissima sibi? Gladiatores quoque ars
|
5
|
tuetur, ira denudat. Deinde quid opus est ira, cum idem
|
2.1
|
proficiat ratio? An tu putas uenatorem irasci feris? atqui
|
|
et uenientis excipit et fugientis persequitur, et omnia illa
|
|
sine ira facit ratio. Quid Cimbrorum Teutonorumque tot
|
|
milia superfusa Alpibus ita sustulit ut tantae cladis notitiam
|
5
|
ad suos non nuntius sed fama pertulerit, nisi quod erat illis
|
|
ira pro uirtute? Quae ut aliquando propulit strauitque
|
|
obuia, ita saepius sibi exitio est. Germanis quid est ani-
|
3.1
|
mosius? Quid ad incursum acrius? Quid armorum cupi-
|
|
dius, quibus innascuntur innutriunturque, quorum unica
|
|
illis cura est in alia neglegentibus? Quid induratius ad
|
|
omnem patientiam, ut quibus magna ex parte non tegi-
|
5
|
menta corporum prouisa sint, non suffugia aduersus per-
|
|
petuum caeli rigorem? Hos tamen Hispani Gallique et
|
4.1
|
Asiae Syriaeque molles bello uiri, antequam legio uisatur,
|
|
caedunt ob nullam aliam rem opportunos quam iracun-
|
|
diam. Agedum illis corporibus, illis animis delicias luxum
|
|
opes ignorantibus da rationem, da disciplinam: ut nil
|
5
|
amplius dicam, necesse erit certe nobis mores Romanos
|
|
repetere. Quo alio Fabius adfectas imperii uires recreauit
|
5.1
|
quam quod cunctari et trahere et morari sciit, quae omnia
|
|
irati nesciunt? Perierat imperium, quod tunc in extremo
|
|
stabat, si Fabius tantum ausus esset quantum ira suadebat:
|
|
habuit in consilio fortunam publicam et aestimatis uiribus,
|
5
|
ex quibus iam perire nihil sine uniuerso poterat, dolorem
|
|
ultionemque seposuit, in unam utilitatem et occasiones in-
|
|
tentus; iram ante uicit quam Hannibalem. Quid Scipio?
|
6.1
|
non relicto Hannibale et Punico exercitu omnibusque
|
|
quibus irascendum erat bellum in Africam transtulit, tam
|
|
lentus ut opinionem luxuriae segnitiaeque malignis daret?
|
|
Quid alter Scipio? non circa Numantiam multum diuque
|
7.1
|
sedit et hunc suum publicumque dolorem aequo animo
|
|
tulit, diutius Numantiam quam Carthaginem uinci? Dum
|
|
circumuallat et includit hostem, eo conpulit ut ferro ipsi
|
|
suo caderent. Non est itaque utilis ne in proeliis quidem
|
8.1
|
aut bellis ira; in temeritatem enim prona est et pericula,
|
|
dum inferre uult, non cauet. Illa certissima est uirtus quae
|
|
se diu multumque circumspexit et rexit et ex lento ac
|
|
destinato prouexit.
|
5
|