'Quid ergo?' inquit 'uir bonus non irascitur, si caedi 3.12.1.1
patrem suum uiderit, si rapi matrem?' Non irascetur, sed
uindicabit, sed tuebitur. Quid autem times ne parum
magnus illi stimulus etiam sine ira pietas sit? Aut dic
eodem modo: 'quid ergo? cum uideat secari patrem suum 5
filiumue, uir bonus non flebit nec linquetur animo?' Quae
accidere feminis uidemus, quotiens illas leuis periculi su-
spicio perculit. Officia sua uir bonus exequetur inconfusus, 2.1
intrepidus; et sic bono uiro digna faciet ut nihil faciat uiro
indignum. Pater caedetur: defendam; caesus est: exequar,
quia oportet, non quia dolet. 'Irascuntur boni uiri pro 3.1
suorum iniuriis.' Cum hoc dicis, Theophraste, quaeris
inuidiam praeceptis fortioribus et relicto iudice ad coronam
uenis: quia unusquisque in eiusmodi suorum casu irascitur,
putas iudicaturos homines id fieri debere quod faciunt; 5
fere enim iustum quisque adfectum iudicat quem agnoscit.
Sed idem faciunt, si calda non bene praebetur, si uitreum 4.1
fractum est, si calceus luto sparsus est. Non pietas illam
iram sed infirmitas mouet, sicut pueris, qui tam parentibus
amissis flebunt quam nucibus. Irasci pro suis non est pii 5.1
animi sed infirmi: illud pulchrum dignumque, pro parenti-
bus liberis amicis ciuibus prodire defensorem ipso officio
ducente, uolentem iudicantem prouidentem, non inpulsum
et rabidum. Nullus enim adfectus uindicandi cupidior est 5
quam ira, et ob id ipsum ad uindicandum inhabilis:
praerapida et amens, ut omnis fere cupiditas, ipsa sibi
in id in quod properat opponitur. Itaque nec in pace nec
in bello umquam bono fuit; pacem enim similem belli
efficit, in armis uero obliuiscitur Martem esse communem 10
uenitque in alienam potestatem dum in sua non est.