Nihil ex his quae animum fortuito inpellunt adfectus 4.3.1.1
uocari debet: ista, ut ita dicam, patitur magis animus
quam facit. Ergo adfectus est non ad oblatas rerum species
moueri, sed permittere se illis et hunc fortuitum motum
prosequi. Nam si quis pallorem et lacrimas procidentis 2.1
et inritationem umoris obsceni altumue suspirium et ocu-
los subito acriores aut quid his simile indicium adfectus
animique signum putat, fallitur nec intellegit corporis hos
esse pulsus. Itaque et fortissimus plerumque uir dum arma- 3.1
tur expalluit et signo pugnae dato ferocissimo militi paulum
genua tremuerunt et magno imperatori antequam inter se
acies arietarent cor exiluit et oratori eloquentissimo dum ad
dicendum componitur summa riguerunt. Ira non moueri 4.1
tantum debet sed excurrere; est enim impetus; numquam
autem impetus sine adsensu mentis est, neque enim fieri
potest ut de ultione et poena agatur animo nesciente.
Putauit se aliquis laesum, uoluit ulcisci, dissuadente aliqua 5
causa statim resedit: hanc iram non uoco, motum animi
rationi parentem: illa est ira quae rationem transsilit,
quae secum rapit. Ergo prima illa agitatio animi quam 5.1
species iniuriae incussit non magis ira est quam ipsa in-
iuriae species; ille sequens impetus, qui speciem iniuriae
non tantum accepit sed adprobauit, ira est, concitatio animi
ad ultionem uoluntate et iudicio pergentis. Numquam 5
dubium est quin timor fugam habeat, ira impetum; uide
ergo an putes aliquid sine adsensu mentis aut peti posse aut
caueri.