'Vt scias' inquit 'iram habere in se generosi aliquid,
|
4.15.1.1
|
liberas uidebis gentes quae iracundissimae sunt, ut Germa-
|
|
nos et Scythas.' Quod euenit quia fortia solidaque natura
|
|
ingenia, antequam disciplina molliantur, prona in iram
|
|
sunt. Quaedam enim non nisi melioribus innascuntur
|
5
|
ingeniis, sicut ualida arbusta et laeta quamuis neglecta
|
|
tellus creat et alta fecundi soli silua est; itaque et ingenia
|
2.1
|
natura fortia iracundiam ferunt nihilque tenue et exile
|
|
capiunt ignea et feruida, sed inperfectus illis uigor est ut
|
|
omnibus quae sine arte ipsius tantum naturae bono ex-
|
|
surgunt, sed nisi cito domita sunt, quae fortitudini apta
|
5
|
erant audaciae temeritatique consuescunt. Quid? non miti-
|
3.1
|
oribus animis uitia leniora coniuncta sunt, ut miseri-
|
|
cordia et amor et uerecundia? Itaque saepe tibi bonam
|
|
indolem malis quoque suis ostendam; sed non ideo uitia non
|
|
sunt si naturae melioris indicia sunt. Deinde omnes istae
|
4.1
|
feritate liberae gentes leonum luporumque ritu ut seruire
|
|
non possunt, ita nec imperare; non enim humani uim
|
|
ingenii, sed feri et intractabilis habent; nemo autem regere
|
|
potest nisi qui et regi. Fere itaque imperia penes eos fuere
|
5.1
|
populos qui mitiore caelo utuntur: in frigora septemtrionem-
|
|
que uergentibus 'inmansueta ingenia' sunt, ut ait poeta,
|
|
suoque simillima caelo.
|
|
'Animalia' inquit 'generosissima habentur quibus multum
|
16.1.1
|
inest irae.' Errat qui ea in exemplum hominis adducit
|
|
quibus pro ratione est impetus: homini pro impetu ratio est.
|
|
Sed ne illis quidem omnibus idem prodest: iracundia leones
|
|
adiuuat, pauor ceruos, accipitrem impetus, columbam fuga.
|
5
|
Quid quod ne illud quidem uerum est, optima animalia
|
2.1
|
esse iracundissima? Feras putem, quibus ex raptu alimenta
|
|
sunt, meliores quo iratiores: patientiam laudauerim boum
|
|
et equorum frenos sequentium. Quid est autem cur hominem
|
|
ad tam infelicia exempla reuoces, cum habeas mundum
|
5
|
deumque, quem ex omnibus animalibus, ut solus imitetur,
|
|
solus intellegit?
|
|