'At enim ira habet aliquam uoluptatem et dulce est 4.32.1.1
dolorem reddere.' Minime; non enim ut in beneficiis hone-
stum est merita meritis repensare, ita iniurias iniuriis. Illic
uinci turpe est, hic uincere. Inhumanum uerbum est et
quidem pro iusto receptum ultio [et talio]. Non multum 5
differt nisi ordine qui dolorem regerit: tantum excusatius
peccat. M. Catonem ignorans in balineo quidam percussit 2.1
inprudens; quis enim illi sciens faceret iniuriam? Postea
satis facienti Cato,'non memini' inquit 'me percussum.'
Melius putauit non agnoscere quam uindicare. 'Nihil' 3.1
inquis 'illi post tantam petulantiam mali factum est?'
Immo multum boni: coepit Catonem nosse. Magni animi
est iniurias despicere; ultionis contumeliosissimum genus
est non esse uisum dignum ex quo peteretur ultio. Multi 5
leues iniurias altius sibi demisere dum uindicant: ille
magnus et nobilis qui more magnae ferae latratus minu-
torum canum securus exaudit.
  'Minus' inquit 'contemnemur, si uindicauerimus iniuriam.' 33.1.1
Si tamquam ad remedium uenimus, sine ira ueniamus, non
quasi dulce sit uindicari, sed quasi utile; saepe autem satius
fuit dissimulare quam ulcisci. Potentiorum iniuriae hilari
uultu, non patienter tantum ferendae sunt: facient iterum, 5
si se fecisse crediderint. Hoc habent pessimum animi magna
fortuna insolentes: quos laeserunt et oderunt. Notissima 2.1
uox est eius qui in cultu regum consenuerat: cum illum
quidam interrogaret quomodo rarissimam rem in aula con-
secutus esset, senectutem, 'iniurias' inquit 'accipiendo et
gratias agendo'. Saepe adeo iniuriam uindicare non expedit 5
ut ne fateri quidem expediat. C. Caesar Pastoris splendidi 3.1
equitis Romani filium cum in custodia habuisset munditiis
eius et cultioribus capillis offensus, rogante patre ut salutem
sibi filii concederet, quasi de supplicio admonitus duci
protinus iussit; ne tamen omnia inhumane faceret aduersum 5
patrem, ad cenam illum eo die inuitauit. Venit Pastor uultu 4.1
nihil exprobrante. Propinauit illi Caesar heminam et posuit
illi custodem: perdurauit miser, non aliter quam si fili san-
guinem biberet. Vnguentum et coronas misit et obseruare
iussit an sumeret: sumpsit. Eo die quo filium extulerat, 5
immo quo non extulerat, iacebat conuiua centesimus et
potiones uix honestas natalibus liberorum podagricus senex
hauriebat, cum interim non lacrimam emisit, non dolorem
aliquo signo erumpere passus est; cenauit tamquam pro
filio exorasset. Quaeris quare? habebat alterum. Quid ille 5.1
Priamus? Non dissimulauit iram et regis genua complexus
est, funestam perfusamque cruore fili manum ad os suum
rettulit, cenauit? Sed tamen sine unguento, sine coronis, et
illum hostis saeuissimus multis solaciis ut cibum caperet 5
hortatus est, non ut pocula ingentia super caput posito
custode siccaret. Contempsissem Romanum patrem, si sibi 6.1
timuisset: nunc iram compescuit pietas. Dignus fuit cui per-
mitteretur a conuiuio ad ossa fili legenda discedere; ne hoc
quidem permisit benignus interim et comis adulescens: pro-
pinationibus senem crebris, ut cura leniretur admonens, 5
lacessebat. Contra ille se laetum et oblitum quid eo actum
esset die praestitit; perierat alter filius, si carnifici conuiua
non placuisset.