'Quorsus' inquis 'hoc pertinet?' Vt nemo se iudicet tutum 5.5.1.1
ab illa, cum lenes quoque natura et placidos in saeuitiam ac
uiolentiam euocet. Quemadmodum aduersus pestilentiam
nihil prodest firmitas corporis et diligens ualetudinis cura
(promiscue enim inbecilla robustaque inuadit), ita ab ira 5
tam inquietis moribus periculum est quam compositis et
remissis, quibus eo turpior ac periculosior est quo plus in
illis mutat. Sed cum primum sit non irasci, secundum 2.1
desinere, tertium alienae quoque irae mederi, dicam pri-
mum quemadmodum in iram non incidamus, deinde
quemadmodum nos ab illa liberemus, nouissime quemad-
modum irascentem retineamus placemusque et ad sanitatem 5
reducamus.
  Ne irascamur praestabimus, si omnia uitia irae nobis 3.1
subinde proposuerimus et illam bene aestimauerimus. Accu-
sanda est apud nos, damnanda; perscrutanda eius mala et
in medium protrahenda sunt; ut qualis sit appareat, com-
paranda cum pessimis est. Auaritia adquirit et contrahit, 4.1
quo aliquis melior utatur: ira inpendit, paucis gratuita est.
Iracundus dominus quot in fugam seruos egit, quot in
mortem! Quanto plus irascendo quam id erat propter quod
irascebatur amisit! Ira patri luctum, marito diuortium 5
attulit, magistratui odium, candidato repulsam. Peior est 5.1
quam luxuria, quoniam illa sua uoluptate fruitur, haec alieno
dolore. Vincit malignitatem et inuidiam; illae enim infeli-
cem fieri uolunt, haec facere; illae fortuitis malis delectan-
tur, haec non potest expectare fortunam: nocere ei quem 5
odit, non noceri uult. Nihil est simultatibus grauius: has ira 6.1
conciliat. Nihil est bello funestius: in hoc potentium ira
prorumpit; ceterum etiam illa plebeia ira et priuata inerme
et sine uiribus bellum est. Praeterea ira, ut seponamus quae
mox secutura sunt, damna insidias perpetuam ex certa- 5
minibus mutuis sollicitudinem, dat poenas dum exigit;
naturam hominis eiurat: illa in amorem hortatur, haec in
odium; illa prodesse iubet, haec nocere. Adice quod, cum 7.1
indignatio eius a nimio sui suspectu ueniat, ut animosa
uideatur, pusilla est et angusta; nemo enim non eo a quo se
contemptum iudicat minor est. At ille ingens animus et
uerus aestimator sui non uindicat iniuriam, quia non sentit. 5
Vt tela a duro resiliunt et cum dolore caedentis solida 8.1
feriuntur, ita nulla magnum animum iniuria ad sensum sui
adducit, fragilior eo quod petit. Quanto pulchrius uelut
nulli penetrabilem telo omnis iniurias contumeliasque re-
spuere! Vltio doloris confessio est; non est magnus animus 5
quem incuruat iniuria. Aut potentior te aut inbecillior
laesit: si inbecillior, parce illi, si potentior, tibi.