'Quorsus' inquis 'hoc pertinet?' Vt nemo se iudicet tutum
|
5.5.1.1
|
ab illa, cum lenes quoque natura et placidos in saeuitiam ac
|
|
uiolentiam euocet. Quemadmodum aduersus pestilentiam
|
|
nihil prodest firmitas corporis et diligens ualetudinis cura
|
|
(promiscue enim inbecilla robustaque inuadit), ita ab ira
|
5
|
tam inquietis moribus periculum est quam compositis et
|
|
remissis, quibus eo turpior ac periculosior est quo plus in
|
|
illis mutat. Sed cum primum sit non irasci, secundum
|
2.1
|
desinere, tertium alienae quoque irae mederi, dicam pri-
|
|
mum quemadmodum in iram non incidamus, deinde
|
|
quemadmodum nos ab illa liberemus, nouissime quemad-
|
|
modum irascentem retineamus placemusque et ad sanitatem
|
5
|
reducamus.
|
|
Ne irascamur praestabimus, si omnia uitia irae nobis
|
3.1
|
subinde proposuerimus et illam bene aestimauerimus. Accu-
|
|
sanda est apud nos, damnanda; perscrutanda eius mala et
|
|
in medium protrahenda sunt; ut qualis sit appareat, com-
|
|
paranda cum pessimis est. Auaritia adquirit et contrahit,
|
4.1
|
quo aliquis melior utatur: ira inpendit, paucis gratuita est.
|
|
Iracundus dominus quot in fugam seruos egit, quot in
|
|
mortem! Quanto plus irascendo quam id erat propter quod
|
|
irascebatur amisit! Ira patri luctum, marito diuortium
|
5
|
attulit, magistratui odium, candidato repulsam. Peior est
|
5.1
|
quam luxuria, quoniam illa sua uoluptate fruitur, haec alieno
|
|
dolore. Vincit malignitatem et inuidiam; illae enim infeli-
|
|
cem fieri uolunt, haec facere; illae fortuitis malis delectan-
|
|
tur, haec non potest expectare fortunam: nocere ei quem
|
5
|
odit, non noceri uult. Nihil est simultatibus grauius: has ira
|
6.1
|
conciliat. Nihil est bello funestius: in hoc potentium ira
|
|
prorumpit; ceterum etiam illa plebeia ira et priuata inerme
|
|
et sine uiribus bellum est. Praeterea ira, ut seponamus quae
|
|
mox secutura sunt, damna insidias perpetuam ex certa-
|
5
|
minibus mutuis sollicitudinem, dat poenas dum exigit;
|
|
naturam hominis eiurat: illa in amorem hortatur, haec in
|
|
odium; illa prodesse iubet, haec nocere. Adice quod, cum
|
7.1
|
indignatio eius a nimio sui suspectu ueniat, ut animosa
|
|
uideatur, pusilla est et angusta; nemo enim non eo a quo se
|
|
contemptum iudicat minor est. At ille ingens animus et
|
|
uerus aestimator sui non uindicat iniuriam, quia non sentit.
|
5
|
Vt tela a duro resiliunt et cum dolore caedentis solida
|
8.1
|
feriuntur, ita nulla magnum animum iniuria ad sensum sui
|
|
adducit, fragilior eo quod petit. Quanto pulchrius uelut
|
|
nulli penetrabilem telo omnis iniurias contumeliasque re-
|
|
spuere! Vltio doloris confessio est; non est magnus animus
|
5
|
quem incuruat iniuria. Aut potentior te aut inbecillior
|
|
laesit: si inbecillior, parce illi, si potentior, tibi.
|
|