Optimum est itaque ad primum mali sensum mederi sibi, 5.10.1.1
tum uerbis quoque suis minimum libertatis dare et inhibere
impetum. Facile est autem adfectus suos, cum primum 2.1
oriuntur, deprehendere: morborum signa praecurrunt.
Quemadmodum tempestatis ac pluuiae ante ipsas notae
ueniunt, ita irae amoris omniumque istarum procellarum
animos uexantium sunt quaedam praenuntia. Qui comitiali 3.1
uitio solent corripi iam aduentare ualetudinem intellegunt,
si calor summa deseruit et incertum lumen neruorumque
trepidatio est, si memoria sublabitur caputque uersatur;
solitis itaque remediis incipientem causam occupant, et 5
odore gustuque quidquid est quod alienat animos repelli-
tur, aut fomentis contra frigus rigoremque pugnatur; aut,
si parum medicina profecit, uitauerunt turbam et sine teste
ceciderunt. Prodest morbum suum nosse et uires eius ante- 4.1
quam spatientur opprimere. Videamus quid sit quod nos
maxime concitet: alium uerborum, alium rerum contume-
liae mouent; hic uult nobilitati, hic formae suae parci; hic
elegantissimus haberi cupit, ille doctissimus; hic superbiae 5
inpatiens est, hic contumaciae; ille seruos non putat dignos
quibus irascatur, hic intra domum saeuus est, foris mitis; ille
rogari iniuriam iudicat, hic non rogari contumeliam. Non
omnes ab eadem parte feriuntur; scire itaque oportet quid
in te inbecillum sit, ut id maxime protegas. 10
  Non expedit omnia uidere, omnia audire. Multae nos 11.1.1
iniuriae transeant, ex quibus plerasque non accipit qui
nescit. Non uis esse iracundus? ne fueris curiosus. Qui in-
quirit quid in se dictum sit, qui malignos sermones etiam si
secreto habiti sunt eruit, se ipse inquietat. Quaedam inter- 5
pretatio eo perducit ut uideantur iniuriae; itaque alia
differenda sunt, alia deridenda, alia donanda. Circumscri- 2.1
benda multis modis ira est; pleraque in lusum iocumque
uertantur. Socraten aiunt colapho percussum nihil amplius
dixisse quam molestum esse quod nescirent homines quando
cum galea prodire deberent. Non quemadmodum facta sit 3.1
iniuria refert, sed quemadmodum lata; nec uideo quare
difficilis sit moderatio, cum sciam tyrannorum quoque
tumida et fortuna et licentia ingenia familiarem sibi saeui-
tiam repressisse. Pisistratum certe, Atheniensium tyrannum, 4.1
memoriae proditur, cum multa in crudelitatem eius ebrius
conuiua dixisset nec deessent qui uellent manus ei com-
modare et alius hinc alius illinc faces subderent, placido
animo tulisse et hoc inritantibus respondisse, non magis illi 5
se suscensere quam si quis obligatis oculis in se incucurrisset.