Circa pecuniam plurimum uociferationis est: haec fora 5.33.1.1
defetigat, patres liberosque committit, uenena miscet,
gladios tam percussoribus quam legionibus tradit; haec est
sanguine nostro dilibuta; propter hanc uxorum maritorum-
que noctes strepunt litibus et tribunalia magistratuum 5
premit turba, reges saeuiunt rapiuntque et ciuitates longo
saeculorum labore constructas euertunt ut aurum argen-
tumque in cinere urbium scrutentur. Libet intueri fiscos in 2.1
angulo iacentis: hi sunt propter quos oculi clamore expri-
mantur, fremitu iudiciorum basilicae resonent, euocati ex
longinquis regionibus iudices sedeant iudicaturi utrius iustior
auaritia sit. Quid si ne propter fiscum quidem sed pugnum 3.1
aeris aut inputatum a seruo denarium senex sine herede mori-
turus stomacho dirrumpitur? Quid si propter usuram uel
milesimam ualetudinarius fenerator distortis pedibus et
manibus ad computandum non relictis clamat ac per uadi- 5
monia asses suos in ipsis morbi accessionibus uindicat? Si 4.1
totam mihi ex omnibus metallis quae cum maxime depri-
mimus pecuniam proferas, si in medium proicias quidquid
thesauri tegunt, auaritia iterum sub terras referente quae
male egesserat, omnem istam congeriem non putem dignam 5
quae frontem uiri boni contrahat. Quanto risu prosequenda
sunt quae nobis lacrimas educunt!
  Cedo nunc, persequere cetera, cibos potiones horumque 34.1.1
causa paratas in ambitionem munditias, uerba contume-
liosa, motus corporum parum honorificos, contumacia
iumenta et pigra mancipia, et suspiciones et interpretationes
malignas uocis alienae, quibus efficitur ut inter iniurias 5
naturae numeretur sermo homini datus: crede mihi, leuia
sunt propter quae non leuiter excandescimus qualiaque
pueros in rixam et iurgium concitant. Nihil ex iis quae tam 2.1
tristes agimus serium est, nihil magnum: inde, inquam,
uobis ira et insania est, quod exigua magno aestimatis.
Auferre hic mihi hereditatem uoluit; hic me diu in spem
supremam captato criminatus est; hic scortum meum con- 5
cupiuit: quod uinculum amoris esse debebat seditionis atque
odi causa est, idem uelle. Iter angustum rixas transeuntium 3.1
concitat, diffusa et late patens uia ne populos quidem con-
lidit: ista quae adpetitis, quia exigua sunt nec possunt ad
alterum nisi alteri erepta transferri, eadem adfectantibus
pugnas et iurgia excitant. 5