Haec, mi Liberalis, necessaria credidi, et quia 2.30.1.1
loquendum aliquid de maximis beneficiis erat, cum de
minutis loqueremur, et quia inde manat etiam in cetera
huius detestabilis vitii audacia. Cui enim respondebit
grate, quod munus existimabit aut magnum aut redden- 5
dum, qui summa beneficia spernit? cui salutem, cui
spiritum debebit, qui vitam accepisse se a dis negat,
quam cottidie ab illis petit? Quicumque ergo gratos 2.1
esse docet, et hominum causam agit et deorum, quibus
nullius rei indigentibus, positis extra desiderium, referre
nihilo minus gratiam possumus. Non est, quod quis-
quam excusationem mentis ingratae ab infirmitate atque 5
inopia petat et dicat: 'Quid enim faciam et quomodo?
quando superioribus dominisque rerum omnium gratiam
referam?' Referre facile est, si avarus es, sine in-
pendio, si iners, <sine> opera. Eodem quidem momento,
quo obligatus es, si vis, cum quolibet paria fecisti, 10
quoniam, qui libenter beneficium accipit, reddidit.
  Hoc ex paradoxis Stoicae sectae minime mirabile, 31.1.1
ut mea fert opinio, aut incredibile est eum, qui libenter
accipit, beneficium reddidisse. Nam cum omnia ad
animum referamus, fecit quisque, quantum voluit; et
cum pietas, fides, iustitia, omnis denique virtus intra 5
se perfecta sit, etiam si illi manum exerere non licuit,
gratus quoque homo esse potest voluntate. Quotiens, 2.1
quod proposuit, quisque consequitur, capit operis sui
fructum. Qui beneficium dat, quid proponit? prodesse
ei, cui dat, et voluptati esse. Si, quod voluit, effecit
pervenitque ad me animus eius ac mutuo gaudio adfecit, 5
tulit, quod petit. Non enim in vicem aliquid sibi
reddi voluit; aut non fuit beneficium, sed negotiatio.
Bene navigavit, qui quem destinavit portum tenuit; 3.1
teli iactus certae manus peregit officium, si petita per-
cussit; beneficium qui dat, vult excipi grate: habet,
quod voluit, si bene acceptum est. Sed speravit emo-
lumenti aliquid: non fuit hoc beneficium, cuius pro- 5
prium est nihil de reditu cogitare. Quod accipiebam, 4.1
eo animo accepi, quo dabatur: reddidi. Alioqui pessima
optimae rei condicio est: ut gratus sim, ad fortunam
mittor. Si illa invita respondere non possum, sufficit
animus animo. 'Quid ergo? non, quidquid potuero, 5.1
et faciam, ut reddam, et temporum rerumque occasio-
nem sequar et inplere eius sinum cupiam, a quo ali-
quid accepi?' Sed malo loco beneficium est, nisi et
excussis manibus esse grato licet. 5