Haec, mi Liberalis, necessaria credidi, et quia
|
2.30.1.1
|
loquendum aliquid de maximis beneficiis erat, cum de
|
|
minutis loqueremur, et quia inde manat etiam in cetera
|
|
huius detestabilis vitii audacia. Cui enim respondebit
|
|
grate, quod munus existimabit aut magnum aut redden-
|
5
|
dum, qui summa beneficia spernit? cui salutem, cui
|
|
spiritum debebit, qui vitam accepisse se a dis negat,
|
|
quam cottidie ab illis petit? Quicumque ergo gratos
|
2.1
|
esse docet, et hominum causam agit et deorum, quibus
|
|
nullius rei indigentibus, positis extra desiderium, referre
|
|
nihilo minus gratiam possumus. Non est, quod quis-
|
|
quam excusationem mentis ingratae ab infirmitate atque
|
5
|
inopia petat et dicat: 'Quid enim faciam et quomodo?
|
|
quando superioribus dominisque rerum omnium gratiam
|
|
referam?' Referre facile est, si avarus es, sine in-
|
|
pendio, si iners, <sine> opera. Eodem quidem momento,
|
|
quo obligatus es, si vis, cum quolibet paria fecisti,
|
10
|
quoniam, qui libenter beneficium accipit, reddidit.
|
|
Hoc ex paradoxis Stoicae sectae minime mirabile,
|
31.1.1
|
ut mea fert opinio, aut incredibile est eum, qui libenter
|
|
accipit, beneficium reddidisse. Nam cum omnia ad
|
|
animum referamus, fecit quisque, quantum voluit; et
|
|
cum pietas, fides, iustitia, omnis denique virtus intra
|
5
|
se perfecta sit, etiam si illi manum exerere non licuit,
|
|
gratus quoque homo esse potest voluntate. Quotiens,
|
2.1
|
quod proposuit, quisque consequitur, capit operis sui
|
|
fructum. Qui beneficium dat, quid proponit? prodesse
|
|
ei, cui dat, et voluptati esse. Si, quod voluit, effecit
|
|
pervenitque ad me animus eius ac mutuo gaudio adfecit,
|
5
|
tulit, quod petit. Non enim in vicem aliquid sibi
|
|
reddi voluit; aut non fuit beneficium, sed negotiatio.
|
|
Bene navigavit, qui quem destinavit portum tenuit;
|
3.1
|
teli iactus certae manus peregit officium, si petita per-
|
|
cussit; beneficium qui dat, vult excipi grate: habet,
|
|
quod voluit, si bene acceptum est. Sed speravit emo-
|
|
lumenti aliquid: non fuit hoc beneficium, cuius pro-
|
5
|
prium est nihil de reditu cogitare. Quod accipiebam,
|
4.1
|
eo animo accepi, quo dabatur: reddidi. Alioqui pessima
|
|
optimae rei condicio est: ut gratus sim, ad fortunam
|
|
mittor. Si illa invita respondere non possum, sufficit
|
|
animus animo. 'Quid ergo? non, quidquid potuero,
|
5.1
|
et faciam, ut reddam, et temporum rerumque occasio-
|
|
nem sequar et inplere eius sinum cupiam, a quo ali-
|
|
quid accepi?' Sed malo loco beneficium est, nisi et
|
|
excussis manibus esse grato licet.
|
5
|