Itaque adtende, iam intellegis nihil me, quod 2.35.1.1
opinio tua refugiat, dicere: illi beneficio, quod actio
perficit, relata gratia est, si illud benevole excipimus;
illud alterum, quod re continetur, nondum reddidimus,
sed volemus reddere. Voluntati voluntate satis fecimus, 5
rei rem debemus. Itaque, quamvis rettulisse illum
gratiam dicamus, qui beneficium libenter accipit, iube-
mus tamen et simile aliquid ei, quod accepit, reddere.
A consuetudine quaedam, quae dicimus, abhorrent, de- 2.1
inde alia via ad consuetudinem redeunt: negamus in-
iuriam accipere sapientem, tamen, qui illum pugno
percusserit, iniuriarum damnabitur; negamus stulti quid-
quam esse, et tamen eum, qui rem aliquam stulto sub- 5
ripuit, furti condemnabimus; insanire omnes dicimus,
nec omnes curamus elleboro; his ipsis, quos vocamus
insanos, et suffragium et iuris dictionem conmittimus.
Sic dicimus eum, qui beneficium bono animo accipit, 3.1
gratiam rettulisse, nihilo minus illum in aere alieno
relinquimus gratiam relaturum, etiam cum rettulit.
Exhortatio est illa, non infitiatio <beneficii, ne> beneficia
timeamus, ne ut intolerabili sarcina pressi deficiamus 5
animo. 'Bona mihi donata sunt et fama defensa, de-
tractae sordes, spiritus <servatus> et libertas spiritu po-
tior: et quomodo referre gratiam potero? quando ille
veniet dies, quo illi animum meum ostendam?' Hic 4.1
ipse est, quo ille suum ostendit. Excipe beneficium,
amplexare, gaude, non quod accipias, sed quod reddas
debiturusque sis; non adibis tam magnae rei periculum,
ut casus ingratum facere te possit. Nullas tibi pro- 5
ponam difficultates, ne despondeas animum, ne laborum
ac longae servitutis expectatione deficias; non differo
te, de praesentibus fiat. Numquam eris gratus, nisi 5.1
statim es. Quid ergo facies? non arma sumenda sunt:
fortasse erunt; non maria emetienda: fortasse etiam
ventis minantibus solves. Vis reddere beneficium?
benigne accipe; rettulisti gratiam, non ut solvisse te 5
putes, sed ut securior debeas.