Quis tam ingratus est, quam qui, quod in prima 3.2.1.1
parte animi positum esse debuit et semper occurrere,
ita seposuit et abiecit, ut in ignorantiam verteret?
adparet illum non saepe de reddendo cogitasse, cui
obrepsit oblivio. Denique ad reddendam gratiam et 2.1
virtute opus est et tempore et facultate et adspirante
fortuna; qui meminit, sine inpendio gratus est. Hoc,
quod non operam exigit, non opes, non felicitatem,
qui non praestat, nullum habet, quo lateat, patrocinium; 5
numquam enim voluit gratus esse, qui beneficium tam
longe proiecit, ut extra conspectum suum poneret.
Quemadmodum, quae in usu sunt et manum cottidie 3.1
tactumque patiuntur, numquam periculum situs adeunt,
illa, quae ad oculos non revocantur, sed extra conversa-
tionem ut supervacua iacuerunt, sordes ipsa colligunt
vetustate, ita, quidquid frequens cogitatio exercet ac 5
renovat, memoriae numquam subducitur, quae nihil
perdit, nisi ad quod non saepe respexit.
  Praeter hanc causam aliae quoque sunt, quae 3.1.1
nobis merita non numquam maxima evellant. Prima
omnium ac potentissima, quod novis semper cupidita-
tibus occupati non, quid habeamus, sed quid petamus,
<spectamus;> in id, quod adpetitur, intentis, quidquid est 5
domi, vile est. Sequitur autem, ut, ubi quod acceperis 2.1
leve novorum cupiditas fecit, auctor quoque eorum non
sit in pretio. Amavimus aliquem et suspeximus et
fundatum ab illo statum nostrum professi sumus, quam-
diu nobis placebant ea, quae consecuti sumus; deinde 5
inrumpit animum aliorum admiratio, et ad ea inpetus
factus est, uti mortalibus mos est ex magnis maiora
cupiendi: protinus excidit, quidquid ante apud nos
beneficium vocabatur, nec ea intuemur, quae nos aliis
praeposuere, sed ea sola, quae fortuna praecedentium 10
ostentat. Non potest autem quisquam et invidere et 3.1
gratias agere, quia invidere querentis et maesti est,
gratias agere gaudentis. Deinde quia nemo nostrum 4.1
novit nisi id tempus, quod cum maxime transit, ad
praeterita rari animum retorquent; sic fit, ut prae-
ceptores eorumque beneficia intercidant, quia totam
pueritiam reliquimus; sic fit, ut in adulescentiam no- 5
stram conlata pereant, quia ipsa numquam retractatur.
Nemo, quod fuit, tamquam in praeterito sed tamquam
in perdito ponit, ideoque caduca memoria est futuro
inminentium.