Philippus Macedonum rex habebat militem manu 4.37.1.1
fortem, cuius in multis expeditionibus utilem expertus
operam subinde ex praeda aliquid illi virtutis causa
donaverat et hominem venalis animae crebris auctora-
mentis accendebat. Hic naufragus in possessiones cuius- 5
dam Macedonis expulsus est; quoi ut nuntiatum est,
accucurrit, spiritum eius recollegit, in villam illum
suam transtulit, lectulo suo cessit, adfectum semi-
animemque recreavit, diebus triginta sua inpensa cura-
vit, refecit, viatico instruxit subinde dicentem: 'Gratiam 10
tibi referam, videre tantum mihi imperatorem meum
contingat.' Narravit Philippo naufragium suum, auxi- 2.1
lium tacuit et protinus petit, ut sibi cuiusdam praedia
donaret. Ille quidam erat hospes eius, is ipse, a quo
receptus erat, a quo sanatus. Multa interim reges in
bello praesertim opertis oculis donant. 'Non sufficit 5
homo iustus tot armatis cupiditatibus, non potest quis-
quam eodem tempore et bonum virum et bonum ducem
agere. Quomodo tot milia hominum insatiabilia satia-
buntur? Quid habebunt, si suum quisque habuerit?'
Haec Philippus sibi dixit, cum illum induci in bona, 3.1
quae petebat, iussit. Expulsus bonis suis ille non ut
rusticus iniuriam tacitus tulit contentus, quod non et
ipse donatus esset, sed Philippo epistulam strictam ac
liberam scripsit; qua accepta ita exarsit, ut statim 5
Pausaniae mandaret, bona priori domino restitueret,
ceterum inprobissimo militi, ingratissimo hospiti, avi-
dissimo naufrago stigmata inscriberet ingratum homi-
nem testantia. Dignus quidem fuit, cui non inscribe- 4.1
rentur illae litterae, sed insculperentur, qui hospitem
suum nudo et naufrago similem in id, <in> quo iacuerat
ipse, litus expulerat; sed videbimus, quis modus poenae 5.1
servandus fuerit: auferendum utique fuit, quod summo
scelere invaserat. Quis autem poena eius moveretur?
id conmiserat, propter quod nemo misereri misericors
posset. 5