Grave putas eripi loquendi arbitrium regibus, 1.8.1.1
quod humillimi habent. 'Ista' inquis 'servitus est,
non imperium.' Quid? tu non experiris istud nobis
esse, tibi servitutem? Alia condicio est eorum, qui in
turba, quam non excedunt, latent, quorum et virtutes, 5
ut adpareant, diu luctantur et vitia tenebras habent;
vestra facta dictaque rumor excipit, et ideo nullis
magis curandum est, qualem famam habeant, quam
qui, qualemcumque meruerint, magnam habituri sunt.
Quam multa tibi non licent, quae nobis beneficio tuo 2.1
licent! Possum in qualibet parte urbis solus incedere
sine timore, quamvis nullus sequatur comes, nullus sit
domi, nullus ad latus gladius; tibi in tua pace armato
vivendum est. Aberrare a fortuna tua non potes; 5
obsidet te et, quocumque descendis, magno adparatu
sequitur. Est haec summae magnitudinis servitus non 3.1
posse fieri minorem; sed cum dis tibi communis ipsa
necessitas est. Nam illos quoque caelum adligatos
tenet, nec magis illis descendere datum est quam tibi
tutum; fastigio tuo adfixus es. Nostros motus pauci 4.1
sentiunt, prodire nobis ac recedere et mutare habitum
sine sensu publico licet; tibi non magis quam soli
latere contingit. Multa circa te lux est, omnium in
istam conversi oculi sunt; prodire te putas? oriris. 5
Loqui non potes, nisi ut vocem tuam, quae ubique 5.1
sunt gentes, excipiant; irasci non potes, nisi ut omnia
tremant, quia neminem adfligere, nisi ut, quidquid
circa fuerit, quatiatur. Ut fulmina paucorum periculo
cadunt, omnium metu, sic animadversiones magnarum 5
potestatum terrent latius quam nocent, non sine causa;
non enim, quantum fecerit, sed quantum facturus sit,
cogitatur in eo, qui omnia potest. Adice nunc, quod 6.1
privatos homines ad accipiendas iniurias oportuniores
acceptarum patientia facit, regibus certior est ex man-
suetudine securitas, quia frequens vindicta paucorum
odium obprimit, omnium inritat. Voluntas oportet 7.1
ante saeviendi quam causa deficiat; alioqui, quemad-
modum praecisae arbores plurimis ramis repullulant
et multa satorum genera, ut densiora surgant, reci-
duntur, ita regia crudelitas auget inimicorum numerum 5
tollendo; parentes enim liberique eorum, qui interfecti
sunt, et propinqui et amici in locum singulorum
succedunt.