SENECA LVCILIO SVO SALVTEM
|
|
Putas me tibi scripturum quam humane nobiscum hiemps
|
23.1.1
|
egerit, quae et remissa fuit et brevis, quam malignum ver sit,
|
|
quam praeposterum frigus, et alias ineptias verba quaeren-
|
|
tium? Ego vero aliquid quod et mihi et tibi prodesse possit
|
|
scribam. Quid autem id erit nisi ut te exhorter ad bonam
|
5
|
mentem? Huius fundamentum quod sit quaeris? ne gaudeas
|
|
vanis. Fundamentum hoc esse dixi: culmen est. Ad summa
|
2.1
|
pervenit qui scit quo gaudeat, qui felicitatem suam in aliena
|
|
potestate non posuit; sollicitus est et incertus sui quem spes
|
|
aliqua proritat, licet ad manum sit, licet non ex difficili
|
|
petatur, licet numquam illum sperata deceperint. Hoc ante
|
3.1
|
omnia fac, mi Lucili: disce gaudere. Existimas nunc me
|
|
detrahere tibi multas voluptates qui fortuita summoveo, qui
|
|
spes, dulcissima oblectamenta, devitandas existimo? immo
|
|
contra nolo tibi umquam deesse laetitiam. Volo illam tibi
|
5
|
domi nasci: nascitur si modo intra te ipsum fit. Ceterae
|
|
hilaritates non implent pectus; frontem remittunt, leves sunt,
|
|
nisi forte tu iudicas eum gaudere qui ridet: animus esse debet
|
|
alacer et fidens et supra omnia erectus. Mihi crede, verum
|
4.1
|
gaudium res severa est. An tu existimas quemquam soluto
|
|
vultu et, ut isti delicati loquuntur, hilariculo mortem con-
|
|
temnere, paupertati domum aperire, voluptates tenere sub
|
|
freno, meditari dolorum patientiam? Haec qui apud se
|
5
|
versat in magno gaudio est, sed parum blando. In huius
|
|
gaudii possessione esse te volo: numquam deficiet, cum semel
|
|
unde petatur inveneris. Levium metallorum fructus in
|
5.1
|
summo est: illa opulentissima sunt quorum in alto latet vena
|
|
adsidue plenius responsura fodienti. Haec quibus delectatur
|
|
vulgus tenuem habent ac perfusoriam voluptatem, et quod-
|
|
cumque invecticium gaudium est fundamento caret: hoc de
|
5
|
quo loquor, ad quod te conor perducere, solidum est et quod
|
|
plus pateat introrsus. Fac, oro te, Lucili carissime, quod
|
6.1
|
unum potest praestare felicem: dissice et conculca ista quae
|
|
extrinsecus splendent, quae tibi promittuntur ab alio vel ex
|
|
alio; ad verum bonum specta et de tuo gaude. Quid est
|
|
autem hoc 'de tuo'? te ipso et tui optima parte. Corpusculum
|
5
|
quoque, etiam si nihil fieri sine illo potest, magis necessariam
|
|
rem crede quam magnam; vanas suggerit voluptates, breves,
|
|
paenitendas ac, nisi magna moderatione temperentur, in
|
|
contrarium abituras. Ita dico: in praecipiti voluptas <stat>,
|
|
ad dolorem vergit nisi modum tenuit; modum autem tenere
|
10
|
in eo difficile est quod bonum esse credideris: veri boni
|
|
aviditas tuta est. Quod sit istud interrogas, aut unde subeat?
|
7.1
|
Dicam: ex bona conscientia, ex honestis consiliis, ex rectis
|
|
actionibus, ex contemptu fortuitorum, ex placido vitae et
|
|
continuo tenore unam prementis viam. Nam illi qui ex aliis
|
|
propositis in alia transiliunt aut ne transiliunt quidem sed
|
5
|
casu quodam transmittuntur, quomodo habere quicquam
|
|
certum mansurumve possunt suspensi et vagi? Pauci sunt
|
8.1
|
qui consilio se suaque disponant: ceteri, eorum more quae
|
|
fluminibus innatant, non eunt sed feruntur; ex quibus alia
|
|
lenior unda detinuit ac mollius vexit, alia vehementior rapuit,
|
|
alia proxima ripae cursu languescente deposuit, alia torrens
|
5
|
impetus in mare eiecit. Ideo constituendum est quid velimus
|
|
et in eo perseverandum.
|
|
Hic est locus solvendi aeris alieni. Possum enim tibi vocem
|
9.1
|
Epicuri tui reddere et hanc epistulam liberare: 'molestum est
|
|
semper vitam inchoare'; aut si hoc modo magis sensus potest
|
|
exprimi, 'male vivunt qui semper vivere incipiunt'. 'Quare?'
|
10.1
|
inquis; desiderat enim explanationem ista vox. Quia semper
|
|
illis inperfecta vita est; non potest autem stare paratus ad
|
|
mortem qui modo incipit vivere. Id agendum est ut satis
|
|
vixerimus: nemo hoc praestat qui orditur cum maxime vitam.
|
5
|
Non est quod existimes paucos esse hos: propemodum omnes
|
11.1
|
sunt. Quidam vero tunc incipiunt cum desinendum est. Si
|
|
hoc iudicas mirum, adiciam quod magis admireris: quidam
|
|
ante vivere desierunt quam inciperent. Vale.
|
|