SENECA LVCILIO SVO SALVTEM
|
|
Hoc tibi soli putas accidisse et admiraris quasi rem novam
|
28.1.1
|
quod peregrinatione tam longa et tot locorum varietatibus
|
|
non discussisti tristitiam gravitatemque mentis? Animum
|
|
debes mutare, non caelum. Licet vastum traieceris mare,
|
|
licet, ut ait Vergilius noster,
|
5
|
terraeque urbesque recedant,
|
|
sequentur te quocumque perveneris vitia. Hoc idem querenti
|
2.1
|
cuidam Socrates ait, 'quid miraris nihil tibi peregrinationes
|
|
prodesse, cum te circumferas? premit te eadem causa quae
|
|
expulit'. Quid terrarum iuvare novitas potest? quid cognitio
|
|
urbium aut locorum? in inritum cedit ista iactatio. Quaeris
|
5
|
quare te fuga ista non adiuvet? tecum fugis. Onus animi
|
|
deponendum est: non ante tibi ullus placebit locus. Talem
|
3.1
|
nunc esse habitum tuum cogita qualem Vergilius noster
|
|
vatis inducit iam concitatae et instigatae multumque habentis
|
|
in se spiritus non sui:
|
|
bacchatur vates, magnum si pectore possit
|
5
|
excussisse deum.
|
|
Vadis huc illuc ut excutias insidens pondus quod ipsa iacta-
|
|
tione incommodius fit, sicut in navi onera inmota minus
|
|
urgent, inaequaliter convoluta citius eam partem in quam
|
|
incubuere demergunt. Quidquid facis, contra te facis et motu
|
10
|
ipso noces tibi; aegrum enim concutis. At cum istuc exemeris
|
4.1
|
malum, omnis mutatio loci iucunda fiet; in ultimas expellaris
|
|
terras licebit, in quolibet barbariae angulo conloceris, ho-
|
|
spitalis tibi illa qualiscumque sedes erit. Magis quis veneris
|
|
quam quo interest, et ideo nulli loco addicere debemus
|
5
|
animum. Cum hac persuasione vivendum est: 'non sum uni
|
|
angulo natus, patria mea totus hic mundus est'. Quod si
|
5.1
|
liqueret tibi, non admirareris nil adiuvari te regionum varie-
|
|
tatibus in quas subinde priorum taedio migras; prima enim
|
|
quaeque placuisset si omnem tuam crederes. Nunc <non>
|
|
peregrinaris sed erras et ageris ac locum ex loco mutas, cum
|
5
|
illud quod quaeris, bene vivere, omni loco positum sit. Num
|
6.1
|
quid tam turbidum fieri potest quam forum? ibi quoque
|
|
licet quiete vivere, si necesse sit. Sed si liceat disponere se,
|
|
conspectum quoque et viciniam fori procul fugiam; nam ut
|
|
loca gravia etiam firmissimam valetudinem temptant, ita
|
5
|
bonae quoque menti necdum adhuc perfectae et convalescenti
|
|
sunt aliqua parum salubria. Dissentio ab his qui in fluctus
|
7.1
|
medios eunt et tumultuosam probantes vitam cotidie cum
|
|
difficultatibus rerum magno animo conluctantur. Sapiens
|
|
feret ista, non eliget, et malet in pace esse quam in pugna;
|
|
non multum prodest vitia sua proiecisse, si cum alienis rixan-
|
5
|
dum est. 'Triginta' inquit 'tyranni Socraten circumsteterunt
|
8.1
|
nec potuerunt animum eius infringere.' Quid interest quot
|
|
domini sint? servitus una est; hanc qui contempsit in quanta-
|
|
libet turba dominantium liber est.
|
|
Tempus est desinere, sed si prius portorium solvero.
|
9.1
|
'Initium est salutis notitia peccati.' Egregie mihi hoc dixisse
|
|
videtur Epicurus; nam qui peccare se nescit corrigi non vult;
|
|
deprehendas te oportet antequam emendes. Quidam vitiis
|
10.1
|
gloriantur: tu existimas aliquid de remedio cogitare qui mala
|
|
sua virtutum loco numerant? Ideo quantum potes te ipse
|
|
coargue, inquire in te; accusatoris primum partibus fungere,
|
|
deinde iudicis, novissime deprecatoris; aliquando te offende.
|
5
|
Vale.
|
|