SENECA LVCILIO SVO SALVTEM
|
|
Peream si est tam necessarium quam videtur silentium in
|
56.1.1
|
studia seposito. Ecce undique me varius clamor circumsonat:
|
|
supra ipsum balneum habito. Propone nunc tibi omnia genera
|
|
vocum quae in odium possunt aures adducere: cum fortiores
|
|
exercentur et manus plumbo graves iactant, cum aut labo-
|
5
|
rant aut laborantem imitantur, gemitus audio, quotiens
|
|
retentum spiritum remiserunt, sibilos et acerbissimas re-
|
|
spirationes; cum in aliquem inertem et hac plebeia unctione
|
|
contentum incidi, audio crepitum inlisae manus umeris,
|
|
quae prout plana pervenit aut concava, ita sonum mutat. Si
|
10
|
vero pilicrepus supervenit et numerare coepit pilas, actum
|
|
est. Adice nunc scordalum et furem deprensum et illum cui
|
2.1
|
vox sua in balineo placet, adice nunc eos qui in piscinam
|
|
cum ingenti inpulsae aquae sono saliunt. Praeter istos quo-
|
|
rum, si nihil aliud, rectae voces sunt, alipilum cogita tenuem
|
|
et stridulam vocem quo sit notabilior subinde exprimentem
|
5
|
nec umquam tacentem nisi dum vellit alas et alium pro se
|
|
clamare cogit; iam biberari varias exclamationes et botu-
|
|
larium et crustularium et omnes popinarum institores
|
|
mercem sua quadam et insignita modulatione vendentis.
|
|
'O te' inquis 'ferreum aut surdum, cui mens inter tot
|
3.1
|
clamores tam varios, tam dissonos constat, cum Chrysippum
|
|
nostrum adsidua salutatio perducat ad mortem.' At meher-
|
|
cules ego istum fremitum non magis curo quam fluctum aut
|
|
deiectum aquae, quamvis audiam cuidam genti hanc unam
|
5
|
fuisse causam urbem suam transferendi, quod fragorem Nili
|
|
cadentis ferre non potuit. Magis mihi videtur vox avocare
|
4.1
|
quam crepitus; illa enim animum adducit, hic tantum aures
|
|
implet ac verberat. In his quae me sine avocatione circum-
|
|
strepunt essedas transcurrentes pono et fabrum inquilinum
|
|
et serrarium vicinum, aut hunc qui ad Metam Sudantem
|
5
|
tubulas experitur et tibias, nec cantat sed exclamat: etiam-
|
|
nunc molestior est mihi sonus qui intermittitur subinde quam
|
5.1
|
qui continuatur. Sed iam me sic ad omnia ista duravi ut
|
|
audire vel pausarium possim voce acerbissima remigibus
|
|
modos dantem. Animum enim cogo sibi intentum esse nec
|
|
avocari ad externa; omnia licet foris resonent, dum intus
|
5
|
nihil tumultus sit, dum inter se non rixentur cupiditas et
|
|
timor, dum avaritia luxuriaque non dissideant nec altera
|
|
alteram vexet. Nam quid prodest totius regionis silentium,
|
|
si adfectus fremunt?
|
|
Omnia noctis erant placida composta quiete.
|
6.1
|
Falsum est: nulla placida est quies nisi quam ratio composuit;
|
|
nox exhibet molestiam, non tollit, et sollicitudines mutat.
|
|
Nam dormientium quoque insomnia tam turbulenta sunt
|
|
quam dies: illa tranquillitas vera est in quam bona mens
|
5
|
explicatur. Aspice illum cui somnus laxae domus silentio
|
7.1
|
quaeritur, cuius aures ne quis agitet sonus, omnis servorum
|
|
turba conticuit et suspensum accedentium propius vestigium
|
|
ponitur: huc nempe versatur atque illuc, somnum inter
|
|
aegritudines levem captans; quae non audit audisse se que-
|
5
|
ritur. Quid in causa putas esse? Animus illi obstrepit. Hic
|
8.1
|
placandus est, huius conpescenda seditio est, quem non est
|
|
quod existimes placidum, si iacet corpus: interdum quies
|
|
inquieta est; et ideo ad rerum actus excitandi ac tractatione
|
|
bonarum artium occupandi sumus, quotiens nos male habet
|
5
|
inertia sui inpatiens. Magni imperatores, cum male parere
|
9.1
|
militem vident, aliquo labore conpescunt et expeditionibus
|
|
detinent: numquam vacat lascivire districtis, nihilque tam
|
|
certum est quam otii vitia negotio discuti. Saepe videmur
|
|
taedio rerum civilium et infelicis atque ingratae stationis
|
5
|
paenitentia secessisse; tamen in illa latebra in quam nos
|
|
timor ac lassitudo coniecit interdum recrudescit ambitio.
|
|
Non enim excisa desît, sed fatigata aut etiam obirata rebus
|
|
parum sibi cedentibus. Idem de luxuria dico, quae videtur
|
10.1
|
aliquando cessisse, deinde frugalitatem professos sollicitat
|
|
atque in media parsimonia voluptates non damnatas sed
|
|
relictas petit, et quidem eo vehementius quo occultius.
|
|
Omnia enim vitia in aperto leniora sunt; morbi quoque tunc
|
5
|
ad sanitatem inclinant cum ex abdito erumpunt ac vim sui
|
|
proferunt. Et avaritiam itaque et ambitionem et cetera mala
|
|
mentis humanae tunc perniciosissima scias esse cum simulata
|
|
sanitate subsidunt. Otiosi videmur, et non sumus. Nam si
|
11.1
|
bona fide sumus, si receptui cecinimus, si speciosa contem-
|
|
psimus, ut paulo ante dicebam, nulla res nos avocabit, nullus
|
|
hominum aviumque concentus interrumpet cogitationes
|
|
bonas, solidasque iam et certas. Leve illud ingenium est nec
|
12.1
|
sese adhuc reduxit introsus quod ad vocem et accidentia
|
|
erigitur; habet intus aliquid sollicitudinis et habet aliquid
|
|
concepti pavoris quod illum curiosum facit, ut ait Vergilius
|
|
noster:
|
5
|
et me, quem dudum non ulla iniecta movebant
|
|
tela neque adverso glomerati ex agmine Grai,
|
|
nunc omnes terrent aurae, sonus excitat omnis
|
|
suspensum et pariter comitique onerique timentem.
|
|
Prior ille sapiens est, quem non tela vibrantia, non arietata
|
13.1
|
inter <se> arma agminis densi, non urbis inpulsae fragor
|
|
territat: hic alter inperitus est, rebus suis timet ad omnem
|
|
crepitum expavescens, quem una quaelibet vox pro fremitu
|
|
accepta deiecit, quem motus levissimi exanimant; timidum
|
5
|
illum sarcinae faciunt. Quemcumque ex istis felicibus elegeris,
|
14.1
|
multa trahentibus, multa portantibus, videbis illum 'comiti-
|
|
que onerique timentem'. Tunc ergo te scito esse compositum
|
|
cum ad te nullus clamor pertinebit, cum te nulla vox tibi
|
|
excutiet, non si blandietur, non si minabitur, non si inani
|
5
|
sono vana circumstrepet. 'Quid ergo? non aliquando com-
|
15.1
|
modius est et carere convicio?' Fateor; itaque ego ex hoc
|
|
loco migrabo. Experiri et exercere me volui: quid necesse est
|
|
diutius torqueri, cum tam facile remedium Ulixes sociis
|
|
etiam adversus Sirenas invenerit? Vale.
|
5
|