In aqua causam esse nec ab uno dictum est 6.6.1.1
nec uno modo. Thales Milesius totam terram subiecto
iudicat umore portari et innare, siue illud oceanum
uocas, siue magnum mare, siue alterius naturae
simplicem adhuc aquam et umidum elementum. 5
Hac, inquit, unda sustinetur orbis uelut aliquod
grande nauigium et graue his aquis quas premit.
Superuacuum est reddere causas propter quas 2.1
existimat grauissimam partem mundi non posse
spiritu tam tenui fugacique gestari; non enim nunc
de situ terrarum sed de motu agitur. Illud argu-
menti loco ponit aquas esse in causa quibus hic orbis 5
agitetur, quod in omni maiore motu erumpunt fere
noui fontes, sicut in nauigiis quoque euenit ut, si
inclinata sunt et abierunt in latus, aquam sorbeant,
quae in omni eorum oner<e> quae uehit, si immodice
depressa sunt, aut superfunditur aut certe dextra 10
sinistraque solito magis surgit.
Hanc opinionem 3.1
falsam esse non est diu colligendum. Nam, si terra
aqua sustineretur et ea aliquando concuteretur,
semper moueretur, nec agitari illam miraremur sed
manere; deinde tota concuteretur, non ex parte; 5
numquam enim nauis dimidia iactatur. Nunc uero
terrarum non uniuersarum sed ex parte motus est.
Quomodo ergo fieri potest ut, quod totum uehitur,
totum non agitetur, si eo quo uehitur agitatum est?
—At quare aquae erumpunt?—Primum omnium 4.1
saepe tremuit terra et nihil umoris noui fluxit.
Deinde, si ex hac causa unda prorumperet, a late-
ribus terrae circumfunderetur, sicut in fluminibus
ac mari uidemus incidere ut incrementum aquarum, 5
quotiens nauigia desidunt, in lateribus maxime appa-
reat. Ad ultimum non tam exigua fieret quam tu dicis
eruptio nec uelut per rimam sentina subreperet, sed
fieret ingens inundatio ut ex infinito liquore et
ferente uniuersa. 10