Quibusdam antiquorum haec placet ratio. 7.12.1.1
Cum ex stellis errantibus altera se alteri applicuit,
confuso in unum duarum lumine facies longioris
sideris redditur; nec hoc tunc tantum euenit, cum
stella stellam attigit, sed etiam cum appropinquauit; 5
interuallum enim quod inter duas est illustratur
ab utraque inflammaturque et longum ignem efficit.
His illud respondebimus certum esse numerum 2.1
stellarum mobilium, solere autem eodem tempore et
has apparere et cometen, ex quo manifestum fit
non illarum coitu fieri cometen sed proprium esse
et sui iuris. 5
Etiamnunc frequenter stella sub altioris 3.1
stellae uestigium uenit; et Saturnus aliquando supra
Iouem est et Mars Venerem aut Mercurium recta
linea despicit, nec tamen propter hunc illorum
concursum, cum alter alterum subit, cometes fit. 5
Alioquin annis omnibus fieret; omnibus enim aliquae
stellae in eodem signo simul sunt.
Si cometen 4.1
faceret stella stellae superueniens, momento esse
desineret. Summa enim uelocitas transeuntium est,
ideoque omnis defectio siderum breuis est quia cito
illa idem cursus qui admouerat abstrahit. Videmus 5
solem et lunam intra exiguum tempus, cum obscurari
coeperunt, liberari: quanto celerior debet fieri in
stellis digressio tanto minoribus? Atqui cometae
senis mensibus manent, quod non accideret, si
duarum stellarum conuentu gignerentur; illae enim 10
diu cohaerere non possunt et necesse est illas lex
celeritatis suae separet.
Praeterea ista nobis uicina 5.1
uidentur, ceterum interuallis ingentibus dissident;
quomodo ergo potest altera stella usque ad alteram
stellam ignem mittere, ita ut utraque iuncta uideatur,
cum sint ingenti regione diductae? 5
Stellarum, 6.1
inquit, duarum lumen miscetur et praebet unius
speciem, nempe sic quemadmodum rubicunda
fit nubes solis incursu, quemadmodum uespertina
aut matutina flauescunt, quemadmodum arcus alterue 5
sol uisitur.
Haec omnia primum magna ui efficiun- 7.1
tur; sol enim est qui ista succendit; stellarum non
est eadem potentia. Deinde nihil horum nisi infra
lunam in terrarum uicinia nascitur; superiora pura
et sincera sunt et coloris sui semper. 5
Praeterea, 8.1
si quid tale accideret, non haberet moram sed extin-
gueretur cito, sicut coronae quae solem lunamue
cingunt intra breuissimum spatium exolescunt;
ne arcus quidem diu perseuerat. Si quid esset tale 5
quo medium inter duas stellas spatium confunde-
retur, aeque cito dilaberetur; utique non in tantum
maneret quantum morari cometae solent. Stellis
intra signiferum cursus est; hunc premunt gyrum.
At cometae ubique cernuntur; non magis certum 10
est illis tempus quo appareant quam locus ullus
ultra quem non exeant.