Contra haec illa dicuntur. De speculis duae 1.5.1.1
opiniones sunt. Alii enim in illis simulacra cerni
putant, id est corporum nostrorum figuras a
nostris corporibus emissas ac separatas; alii non
imagines in speculo sed ipsa aspici corpora retorta 5
oculorum acie et in se rursus reflexa. Nunc nihil
ad rem pertinet quomodo uideamus quodcumque
uidemus;
sed, quae modo <est> imago, similis 2.1
reddi debet e speculo. Quid autem est tam dissi-
mile quam sol et arcus, in quo neque figura solis
neque color neque magnitudo apparet? Arcus longe
amplior est longeque ea parte qua fulget rubicundior 5
quam sol, ceteris uero coloribus diuersus.
Deinde, 3.1
cum uelis speculum inesse aeri, des oportet mihi
eandem leuitatem corporis, eandem aequalitatem,
eundem nitorem. Atqui nullae nubes habent simi-
litudinem speculi; per medias saepe transimus nec 5
in illis nos cernimus; qui montium summa con-
scendunt, <de>spectant nubem nec tamen imaginem in
illa suam aspiciunt.—
Singula stillicidia singula 4.1
specula sunt.—Concedo, sed illud nego ex stillicidiis
constare nubem. Habent enim quaedam ex quibus
fieri stillicidia possint, non ipsa. Ne aquam quidem
habet nubes sed materiam futurae aquae. 5
Conce- 5.1
damus tibi et guttas innumerabiles nubibus inesse
et illas faciem reddere, non tamen unam omnes
reddunt, sed singulae singulas. Deinde inter se
specula coniunge, in unam imaginem non coibunt, 5
sed unumquodque in se similitudinem uisae rei
claudet. Sunt quaedam specula ex multis minu-
tisque composita, quibus si unum ostenderis homi-
nem, populus apparet, unaquaque particula faciem
suam exprimente. Haec, cum sint coniuncta et simul 10
collocata, nihilominus seducunt imagines suas et
ex uno quidem turbam efficiunt, ceterum cateruam
illam non confundunt, sed diremptam in facies
singulas distrahunt. Arcus autem uno circum-
scriptus est ductu, una totius est facies. 15
—Quid 6.1
ergo? inquit. Non et aqua rupta fistula sparsa et
remo excussa habere quiddam simile his quos uidemus
in arcu coloribus solet? Verum est, sed non ex hac
causa ex qua tu uideri uis, quia unaquaeque stilla 5
recipiat imaginem solis. Citius enim cadunt stillae
quam ut concipere imagines possint. Standum est,
ut id quod imitantur excipiant. Quid ergo fit?
Colorem, non imaginem ducunt. Alioquin, ut ait
Nero Caesar disertissime, 10
    Colla Cytheriacae splendent agitata columbae
et uariis coloribus pauonum ceruix, quotiens aliquo
deflectitur, nitet. Numquid ergo dicemus specula
eiusmodi plumas, quarum omnis inclinatio in colores
nouos transit? 15
Non minus nubes diuersam naturam 7.1
speculis habent quam aues quas rettuli, et chamae-
leontes, et reliqua animalia quorum color aut ex
ipsis mutatur, cum ira uel cupidine incensa cutem
suam uariant umore suffuso, aut positione lucis, 5
quam prout rectam uel obliquam receperunt, ita
colorantur.
Quid enim simile speculis habent nubes, 8.1
cum illa non perluceant, hae transmittant lucem;
illa densa et coacta, hae rarae sint; illa eiusdem
materiae tota, hae e diuersis temere compositae et
ob hoc discordes nec diu cohaesurae? Praeterea 5
uidemus ortu solis partem quandam caeli rubere,
uidemus nubes aliquando ignei coloris; quid ergo
prohibet, quomodo hunc unum colorem accipiunt
solis occursu, sic multos ab illis trahi, quamuis
non habeant speculi potentiam?— 10
Modo, inquit, 9.1
inter argumenta ponebas semper arcum contra
solem excitari, quia ne a speculo quidem imago
redderetur nisi aduerso. Hoc, inquit, commune
nobis est; nam, quemadmodum opponendum est 5
speculo id cuius in se imaginem transferat, sic, ut
nubes infici possint, ita sol ad hoc apte ponendus est.
Non enim idem facit, undecumque effulsit, et ad
hoc opus est radiorum idoneus ictus.
  Haec dicuntur ab his qui uideri uolunt nubem 10.1
colorari.
  Posidonius et hi qui speculari ratione talem effici
iudicant uisum hoc respondent: 'Si ullus esset in
arcu color, permaneret et uiseretur eo manifestius 5
quo propius; nunc imago arcus, ex longinquo clara,
interit, cum ex uicino uentum est'.
Huic contra- 11.1
dictioni non consentio, cum ipsam sententiam pro-
bem. Quare? Dicam: quia coloratur quidem nubes,
sed ita ut color eius non undique appareat. Nam
ne ipsa quidem undique apparet; nubem enim nemo 5
qui in ipsa est uidet. Quid ergo mirum, si color eius
non uidetur ab eo a quo ipsa non uisitur? Atqui
ipsa, quamuis non uideatur, est; ergo et color. Ita
non est argumentum falsi coloris quod apparere
accedentibus desinit. Idem enim in ipsis euenit 10
nubibus, nec ideo falsae sunt quia non uidentur.
—'Praeterea, cum dicitur tibi nubem sole suffec- 12.1
tam, non dicitur tibi colorem illum inustum esse
uelut duro corpori et stabili ac manenti, sed ut
fluido et uago et nihil amplius quam breuem speciem
recipienti. Sunt etiam quidam colores qui ex inter- 5
uallo uim suam ostendunt: purpuram Tyriam,
quo melior est saturiorque, eo altius oportet teneas
ut fulgorem suum teneat. Non tamen ideo non habet
colorem illa, quia, quae optimum habet, non quomo-
documque explicatur ostendit'. 10
  In eadem sententia sum qua Posidonius ut 13.1
arcum iudicem fieri nube formata in modum concaui
speculi et rotundi, cui forma sit partis e pila secta.
Hoc probari, nisi geometrae adiuuerint, non potest,
qui argumentis nihil dubii relinquentibus docent 5
solis illam esse effigiem non similem. Neque enim
omnia ad uerum specula respondent.
Sunt quae 14.1
uidere extimescas, tantam deformitatem corrupta
facie uisentium reddunt, seruata similitudine in
peius; sunt quae cum uideris placere tibi uires tuae
possint, in tantum lacerti crescunt et totius corporis 5
super humanam magnitudinem habitus augetur;
sunt quae dextras facies ostendant; sunt quae
sinistras; sunt quae detorqueant et uertant. Quid
ergo mirum est eiusmodi speculum in nube quoque
fieri quo solis species uitiosa reddatur? 10