—Hoc quoque, inquit, ipsum necesse 2.38.1.1
est fato comprehensum sit ut aut suscipias uota aut
non.—Puta me tibi manus dare et fateri hoc
quoque fato esse comprehensum ut utique fiant uota;
ideo fient. 5
Fatum est ut hic disertus sit, sed si 2.1
litteras didicerit; at eodem fato continetur ut
litteras discat; ideo docendus est. Hic diues erit,
sed si nauigauerit; at, in illo fati ordine quo patri-
monium illi grande promittitur, hoc quoque protinus 5
adfatum est ut etiam nauiget; ideo nauigabit.
Idem tibi de expiationibus dico: effugiet pericula,
si expiauerit praedictas diuinitus minas; at hoc
quoque in fato est, ut expiet; ideo expiabit.
Ista 3.1
nobis opponi solent, ut probetur nihil uoluntati
nostrae relictum et omne ius faciendi <fato> tra-
ditum. Cum de ista re agetur, dicam quemadmodum
manente fato aliquid sit in hominis arbitrio; nunc 5
uero id de quo agitur explicui, quomodo, si fati
certus est ordo, expiationes procurationesque prodi-
giorum pericula auertant, quia non cum fato pugnant,
sed et ipsae in lege fati sunt.
—Quid ergo, inquis, 4.1
aruspex mihi prodest? Vtique enim expiare mihi
etiam non suadente illo necesse est.—Hoc prodest
quod fati minister est. Sic cum sanitas debeatur
fato, debetur et medico, quia ad nos beneficium fati 5
per huius manus uenit.