GENETHLIACON LVCANI AD POLLAM
|
|
Lucani proprium diem frequentet
|
2.7.1
|
quisquis collibus Isthmiae Diones
|
|
docto pectora concitatus oestro
|
|
pendentis bibit ungulae liquorem.
|
|
ipsi quos penes est honor canendi,
|
5
|
vocalis citharae repertor Arcas,
|
|
et tu Bassaridum rotator Euhan,
|
|
et Paean et Hyantiae sorores
|
|
laetae purpureas novate vittas,
|
|
crinem comite, candidamque vestem
|
10
|
perfundant hederae recentiores.
|
|
docti largius evagentur amnes,
|
|
et plus Aoniae virete silvae,
|
|
et, si qua patet aut diem recepit,
|
|
sertis mollibus expleatur umbra.
|
15
|
centum Thespiacis odora lucis
|
|
stent altaria victimaeque centum,
|
|
quas Dirce lavat aut alit Cithaeron.
|
|
Lucanum canimus, favete linguis;
|
|
vestra est ista dies, favete, Musae,
|
20
|
dum qui vos geminas tulit per artes,
|
|
et vinctae pede vocis et solutae,
|
|
Romani colitur chori sacerdos.
|
|
Felix heu nimis et beata tellus,
|
|
quae pronos Hyperionis meatus
|
25
|
summis Oceani vides in undis
|
|
stridoremque rotae cadentis audis;
|
|
quae Tritonide fertilis Athenas
|
|
unctis, Baetica, provocas trapetis:
|
|
Lucanum potes imputare terris!
|
30
|
hoc plus quam Senecam dedisse mundo
|
|
aut dulcem generasse Gallionem.
|
|
attollat refluos in astra fontes
|
|
Graio nobilior Melete Baetis;
|
|
Baetim, Mantua, provocare noli.
|
35
|
Natum protinus atque humum per ipsam
|
|
primo murmure dulce vagientem
|
|
blando Calliope sinu recepit.
|
|
tum primum posito remissa luctu
|
|
longos Orpheos exuit dolores
|
40
|
et dixit: 'puer o dicate Musis,
|
|
longaevos cito transiture vates,
|
|
non tu flumina nec greges ferarum
|
|
nec plectro Geticas movebis ornos,
|
|
sed septem iuga Mariumque Thybrim
|
45
|
et doctos equites et eloquente
|
|
cantu purpureum trahes senatum.
|
|
nocturnas alii Phrygum ruinas
|
|
et tardi reducis vias Vlixis
|
|
et puppem temerariam Minervae
|
50
|
trita vatibus orbita sequantur:
|
|
tu carus Latio memorque gentis
|
|
carmen fortior exeris togatum.
|
|
ac primum teneris adhuc in annis
|
|
ludes Hectora Thessalosque currus
|
55
|
et supplex Priami potentis aurum,
|
|
et sedes reserabis inferorum;
|
|
ingratus Nero dulcibus theatris
|
|
et noster tibi proferetur Orpheus.
|
|
dices culminibus Remi vagantis
|
60
|
infandos domini nocentis ignes.
|
|
hinc castae titulum decusque Pollae
|
|
iucunda dabis adlocutione.
|
|
mox coepta generosior iuventa
|
|
albos ossibus Italis Philippos
|
65
|
et Pharsalica bella detonabis,
|
|
quo fulmen ducis inter arma divi,
|
|
libertate gravem pia Catonem
|
|
et gratum popularitate Magnum.
|
|
tu Pelusiaci scelus Canopi
|
70
|
deflebis pius et Pharo cruenta
|
|
Pompeio dabis altius sepulcrum.
|
|
haec primo iuvenis canes sub aevo,
|
|
ante annos Culicis Maroniani.
|
|
cedet Musa rudis ferocis Enni
|
75
|
et docti furor arduus Lucreti,
|
|
et qui per freta duxit Argonautas,
|
|
et qui corpora prima transfigurat.
|
|
quid? maius loquar: ipsa te Latinis
|
|
Aeneis venerabitur canentem.
|
80
|
Nec solum dabo carminum nitorem,
|
|
sed taedis genialibus dicabo
|
|
doctam atque ingenio tuo decoram
|
|
qualem blanda Venus daretque Iuno
|
|
forma, simplicitate, comitate,
|
85
|
censu, sanguine, gratia, decore,
|
|
et vestros hymenaeon ante postes
|
|
festis cantibus ipsa personabo.
|
|
O saevae nimium gravesque Parcae!
|
|
o numquam data longa fata summis!
|
90
|
cur plus, ardua, casibus patetis?
|
|
cur saeva vice magna non senescunt?
|
|
sic gnatum Nasamonii Tonantis
|
|
post ortus obitusque fulminatos
|
|
angusto Babylon premit sepulcro;
|
95
|
sic fixum Paridis manu trementis
|
|
Peliden Thetis horruit cadentem;
|
|
sic ripis ego murmurantis Hebri
|
|
non mutum caput Orpheos sequebar.
|
|
sic et tu (rabidi nefas tyranni!)
|
100
|
iussus praecipitem subire Lethen,
|
|
dum pugnas canis arduaque voce
|
|
das solacia grandibus sepulcris,
|
|
(o dirum scelus! o scelus!) tacebis.'
|
|
Sic fata est leviterque decidentes
|
105
|
abrasit lacrimas nitente plectro.
|
|
At tu, seu rapidum poli per axem
|
|
famae curribus arduis levatus
|
|
qua surgunt animae potentiores,
|
|
terras despicis et sepulcra rides;
|
110
|
seu pacis merito nemus reclusi
|
|
felix Elysii tenes in oris,
|
|
quo Pharsalica turba congregatur,
|
|
et te nobile carmen insonantem
|
|
Pompei comitantur et Catones;
|
115
|
(tu magna sacer et superbus umbra
|
|
nescis Tartaron et procul nocentum
|
|
audis verbera pallidumque visa
|
|
matris lampade respicis Neronem),
|
|
adsis lucidus, et vocante Polla
|
120
|
unum, quaeso, diem deos silentum
|
|
exores: solet hoc patere limen
|
|
ad nuptas redeuntibus maritis.
|
|
haec te non thiasis procax dolosis
|
|
falsi numinis induit figura,
|
125
|
ipsum sed colit et frequentat ipsum
|
|
imis altius insitum medullis;
|
|
at solacia vana subministrat
|
|
vultus, qui simili notatus auro
|
|
stratis praenitet incubatque somno
|
130
|
securae. procul hinc abite, Mortes:
|
|
haec vitae genialis est origo.
|
|
cedat luctus atrox genisque manent
|
|
iam dulces lacrimae, dolorque festus,
|
|
quicquid fleverat ante, nunc adoret.
|
135
|