Eadem Xerxen regem pro totius Asiae 9.13(ext).1.1
armata iuuentute, quod intra centum annos esset
obitura, profundere lacrimas coegisti. qui mihi
specie alienam, re uera suam condicionem deplo-
rasse uidetur, opum magnitudine quam altiore animi 5
sensu felicior: quis enim mediocriter prudens mor-
talem se natum fleuerit?
[QVAM EXQVISITA CVSTODIA VSI SINT
QVIBVS SVSPECTI DOMESTICI FVERVNT]
  Referam nunc eos, quibus aliquos suspectos 2.1
habentibus exquisitior sui quaesita custodia est: nec
a miserrimo, sed ab eo, qui inter paucos felicissimus
fuisse creditur, incipiam.
  Masinissa rex parum fidei in pectoribus hominum 5
reponens salutem suam custodia canum uallauit.
quo tam late patens imperium? quo tantum libero-
rum numerum? quo denique tam arta beniuolentia
constrictam Romanam amicitiam, si ad hanc tuen-
dam nihil canino latratu ac morsu ualentius duxit? 10
  Hoc rege infelicior Alexander, cuius praecor- 3.1
dia hinc amor, hinc metus torserunt: nam cum in-
finito ardore coniugis Thebes teneretur, ad ea[nde]m
ex epulis in cubiculum ueniens barbarum con-
punctum notis Thraciis stricto gladio iubebat an- 5
teire, nec prius se eidem lecto committebat quam
a stipatoribus diligenter esset scrutatus. supplicium
irato deorum numine conpositum, neque libidini
neque timori posse imperare. cuius timoris eadem
et causa et finis fuit: Alexandrum enim Thebe pae- 10
licatus ira mota interemit.
  Age, Dionysius Syracusanorum tyrannus hu- 4.1
iusce tormenti quam longa fabula! qui duodequa-
draginta annorum dominationem in hunc modum
peregit. summotis amicis in eorum locum ferocissi-
marum gentium homines et a familiis locupletium 5
electos praeualidos seruos, quibus latera sua con-
mitteret, substituit. tonsorum quoque metu tondere
filias suas docuit. quarum ipsarum, postquam adul-
tae aetati adpropinquabant, manibus ferrum non
ausus conmittere, instituit ut candentibus iuglandium 10
nucum putaminibus barbam sibi et capillum adure-
rent. nec securiorem maritum egit quam patrem.
duarum enim eodem tempore, Aristomaches Syra-
cusanae et Locrensis Doridis, matrimoniis inligatus
neutrius umquam nisi excussae conplexum petiit 15
atque etiam cubicularem lectum perinde quasi castra
lata fossa cinxit, in quem se ligneo ponte recipie-
bat, cum forem cubiculi extrinsecus a custodibus
opertam interiore claustro ipse diligenter obserasset.