QVI EX INIMICITIIS IVNCTI SVNT AMI-
CITIA AVT NECESSITVDINE
  Quae quoniam multis et claris auctoribus inlu- 4.2.pr.1
strata est, transgrediamur ad egregium humani animi
ab odio ad gratiam deflexum et quidem eum laeto
stilo persequamur: nam si placidum mare ex aspero
caelumque ex nubilo serenum hilari aspectu sentitur, 5
si bellum pace mutatum plurimum gaudii adfert, of-
fensarum etiam acerbitas deposita candida relatione
celebranda est.
  M. Aemilius Lepidus, bis consul et pontifex 1.1
maximus splendorique honorum par<i> uitae grauitate,
diutinas ac uehementes inimicitias cum Fuluio Flacco
eiusdem amplitudinis uiro gessit. quas, ut simul cen-
sores renuntiati sunt, in campo deposuit existimans 5
non oportere eos priuatis inimicitiis dissidere, qui
publice summa iuncti essent potestate. id iudicium
animi eius et praesens aetas conprobauit et nobis
ueteres annalium scriptores laudandum tradiderunt,
sicuti Liui quoque Salinatoris finiendarum simulta- 2.1
tium inlustre consilium ignotum posteritati esse no-
luerunt: is namque, etsi Neronis odio ardens in exilium
profectus fuerat testimonio eius praecipue adflictus,
tamen, postquam eum inde reuocatum ciues collegam 5
illi in consulatu dederunt, et ingenii sui, quod erat
acerrimum, et iniuriae, quam grauissimam acceperat,
obliuisci sibi imperauit, ne, si dissidente animo con-
sortionem imperii usurpare uoluisset, pertinacem
exhibendo inimicum malum consulem ageret. quae 10
quidem mentis ad tranquilliorem habitum inclinatio
in aspero ac difficili temporum articulo plurimum
salutis urbi atque Italiae attulit, quia pari uirtutis
inpetu conisi terribilis Punicas uires contuderunt.
  Clarum etiam in Africano superiore ac Ti. 3.1
Graccho depositarum inimicitiarum exemplum, si
quidem ad cuius mensae sacra odio dissidentes uene-
rant, ab ea et amicitia et adfinitate iuncti discesse-
runt: non contentus enim Scipio auctore senatu in 5
Capitolio Iouis epulo cum Graccho concordiam com-
municasse filiam quoque ei Corneliam protinus ibi
despondit.
  Sed huiusce generis humanitas etiam in M. 4.1
Cicerone praecipua apparuit: Aulum namque Gabi-
nium repetundarum reum summo studio defendit,
qui eum in consulatu suo urbe expulerat, idemque
P. Vatinium dignitati suae semper infestum duobus 5
publicis iudiciis tutatus est, ut sine ullo crimine le-
uitatis, ita cum aliqua laude, quia speciosius ali-
quanto iniuriae beneficiis uincuntur quam mutui odii
pertinacia pensantur.
  Ciceronis autem factum adeo uisum est proba- 5.1
bile, ut imitari id ne inimicissimus quidem illi P. Pul-
cher dubitauerit. qui incesti crimine a tribus Len-
tulis accusatus unum ex his ambitus reum patrocinio
suo protexit atque in animum induxit et iudices et 5
praetorem et Vestae aedem intuens amicum Lentulo
agere, inter quae ille salutem eius foedo crimine
obruere cupiens hostili uoce perorauerat.
  Caninius autem Gallus reum pariter atque ac- 6.1
cusatorem admirabilem egit, et C. Antonii, quem
damnauerat, filiam in matrimonium ducendo et M.
Colonium, a quo damnatus fuerat, rerum suarum
procuratorem habendo. 5
  Caeli uero Rufi ut uita inquinata, ita miseri- 7.1
cordia, quam Q. Pompeio praestitit, probanda. cui
a se publica quaestione prostrato, cum mater Cornelia
fidei commissa praedia non redderet, atque iste auxi-
lium suum litteris inplorasset, pertinacissime absenti 5
adfuit: recitauit etiam eius epistolam <in> iudicio ulti-
mae necessitatis indicem, qua impiam Corneliae aua-
ritiam subuertit. factum propter eximiam humanita-
tem ne sub Caelio quidem auctore repudiandum.