Haeret animus in domesticis, sed aliena 4.7(ext).1.1
quoque bene facta referre Romanae urbis candor hor-
tatur. Damon et Phintias Pythagoricae prudentiae
sacris initiati tam fidelem inter se amicitiam iun-
xerant, ut, cum alterum ex his Dionysius Syracusa- 5
nus interficere uellet, atque is tempus ab eo, quo
prius quam periret domum profectus res suas ordina-
ret, impetrauisset, alter uadem se pro reditu eius
tyranno dare non dubitaret. solutus erat periculo
mortis qui modo gladio ceruices subiectas habuerat: 10
eidem caput suum subiecerat cui securo uiuere licebat.
igitur omnes et in primis Dionysius nouae atque an-
cipitis rei exitum speculabantur. adpropinquante
deinde finita die nec illo redeunte unus quisque stul-
titiae tam temerarium sponsorem damnabat. at is 15
nihil se de amici constantia metuere praedicabat.
eodem autem momento et hora a Dionysio constituta
et eam qui acceperat superuenit. admiratus ambo-
rum animum tyrannus supplicium fidei remisit in-
superque eos rogauit ut se in societatem amicitiae 20
tertium sodalicii gradum mutua culturum beniuolen-
tia reciperent. hascine uires amicitiae? mortis con-
temptum ingenerare, uitae dulcedinem extinguere,
crudelitatem mansuefacere, odium in amorem con-
uertere, poenam beneficio pensare potuerunt. quibus 25
paene tantum uenerationis quantum deorum inmor-
talium caerimoniis debetur: illis enim publica salus,
his priuata continetur, atque ut illarum aedes sacra
domicilia, harum fida hominum pectora quasi quae-
dam sancto spiritu referta templa sunt. 30
  Quod ita esse rex Alexander sensit. Darei 2.1
castris, in quibus omnes necessarii eius erant, poti-
tus Hephaestione gratissimo sibi latus suum tegente
ad eos adloquendos uenit. cuius aduentu mater Da-
rei recreata humi prostratum caput erexit Hephae- 5
stionemque, quia et statura et forma praestabat,
more Persarum adulata tamquam Alexandrum salu-
tauit. admonita deinde erroris per summam trepi-
dationem excusationis uerba quaerebat. cui Alexan-
der 'nihil est' inquit 'quod hoc nomine confundaris: 10
nam et hic Alexander est'. utri prius gratulemur?
qui hoc dicere uoluit an cui audire contigit? maximi
enim animi rex et iam totum terrarum orbem aut
uictoriis aut spe conplexus tam paucis uerbis se cum
comite suo partitus est. o donum inclytae uocis danti 15
pariter atque accipienti speciosum! quod priuatim
quoque merito ueneror clarissimi ac disertissimi uiri
promptissimam erga me beniuolentiam expertus. nec
metuo ne parum conueniat mihi Pompeium meum
instar esse Alexandri, cum illi Hephaestio suus alter 20
fuerit Alexander. ego uero grauissimo crimini sim
obnoxius, constantis et benignae amicitiae exempla
sine ulla eius mentione transgressus, cuius in animo
uelut in parentum amantissimorum pectore laetior
uitae meae status uiguit, tristior adquieuit, a quo 25
omnium commodorum incrementa ultro oblata cepi,
per quem tutior aduersus casus steti, qui studia no-
stra ductu et auspiciis suis lucidiora et alacriora red-
didit. itaque paui inuidiam quorundam optimi amici
iactura, uidelicet quia fructu torseram, non quidem 30
meo merito, gratiam meam, quantacumque fuit, cum
his, qui ea uti uoluerunt, partitus. uerum nulla tam
modesta felicitas est, quae malignitatis dentes uitare
possit. et quo secessu quosdam fugeris aut quibus
infulis misericordiae permulseris, ne alienis malis 35
perinde ac bonis suis laetentur et gestiant? diuites
sunt aliorum iacturis, locupletes calamitatibus, im-
mortales funeribus. sed illi quatenus alienis incom-
modis suorum adhuc expertes insultent optima uin-
dex insolentiae uarietas humanae condicionis uiderit. 40