Comicae lenitatis hi patres, tragicae aspe-
|
5.8.pr.1
|
ritatis illi.
|
|
DE SEVERITATE PATRVM IN LIBEROS
|
|
L. Brutus, gloria par Romulo, quia ille urbem,
|
1.1
|
hic libertatem Romanam condidit, filios suos domi-
|
|
nationem Tarquini a se expulsam reducentes sum-
|
|
mum imperium obtinens conprehensos proque tribu-
|
|
nali uirgis caesos et ad palum religatos securi percuti
|
5
|
iussit. exuit patrem, ut consulem ageret, orbusque
|
|
uiuere quam publicae uindictae deesse maluit.
|
|
Huius aemulatus exemplum Cassius filium <suum
|
2.1
|
Sp. Cassium>, qui tribunus pl. agrariam legem pri-
|
|
mus tulerat multisque aliis rebus populariter <actis>
|
|
animos hominum amore sui deuinctos tenebat, post-
|
|
quam illam potestatem deposuit, adhibito propin-
|
5
|
quorum et amicorum consilio adfectati regni crimine
|
|
domi damnauit uerberibusque adfectum necari iussit
|
|
ac peculium eius Cereri consecrauit.
|
|
T. autem Manlius Torquatus, propter egregia
|
3.1
|
multa rarae dignitatis, iuris quoque ciuilis et sacro-
|
|
rum pontificalium peritissimus, in consimili facto
|
|
ne consilio quidem necessariorum indigere se cre-
|
|
didit: nam cum ad senatum Macedonia de filio eius
|
5
|
D. Silano, qui eam prouinciam optinuerat, querellas
|
|
per legatos detulisset, a patribus conscriptis petiit
|
|
ne quid ante de ea re statuerent quam ipse Mace-
|
|
donum filiique sui causam inspexisset. summo deinde
|
|
cum amplissimi ordinis tum etiam eorum, qui que-
|
10
|
stum uenerant, consensu cognitione suscepta domi
|
|
consedit solusque utrique parti per totum biduum
|
|
uacauit ac tertio plenissime die diligentissimeque
|
|
auditis testibus ita pronuntiauit: 'cum Silanum filium
|
|
meum pecunias a sociis accepisse probatum mihi sit,
|
15
|
et re publica eum et domo mea indignum iudico
|
|
protinusque e conspectu meo abire iubeo'. tam tristi
|
|
patris sententia perculsus Silanus lucem ulterius in-
|
|
tueri non sustinuit suspendioque se proxima nocte
|
|
consumpsit. peregerat iam Torquatus seueri et reli-
|
20
|
giosi iudicis partis, satis factum erat rei publicae,
|
|
habebat ultionem Macedonia, potuit tam uerecundo
|
|
fili obitu patris inflecti rigor: at ille neque exequiis
|
|
adulescentis interfuit et, cum maxime funus eius du-
|
|
ceretur, consulere se uolentibus uacuas aures accom-
|
25
|
modauit: uidebat enim se in eo atrio consedisse, in
|
|
quo imperiosi illius Torquati seueritate conspicua
|
|
imago posita erat, prudentissimoque uiro succurrebat
|
|
effigies maiorum [suorum] cum titulis suis idcirco in
|
|
prima parte aedium poni solere, ut eorum uirtutes
|
30
|
posteri non solum legerent, sed etiam imitarentur.
|
|
M. uero Scaurus, lumen ac decus patriae, cum
|
4.1
|
apud Athesim flumen impetu Cimbrorum Romani
|
|
equites pulsi deserto <consule> Catulo urbem pauidi
|
|
repeterent, consternationis eorum participi filio suo
|
|
misit qui diceret libentius se in acie eius interfecti
|
5
|
ossibus occursurum quam ipsum tam deformis fugae
|
|
reum uisurum: itaque, si quid modo reliquum in pe-
|
|
ctore uerecundiae superesset, conspectum degenerati
|
|
patris uitaturum: recordatione enim iuuentae suae
|
|
qualis M. Scauro aut habendus aut spernendus filius
|
10
|
esset admonebatur. quo nuntio accepto iuuenis coa-
|
|
ctus est fortius aduersus semet ipsum gladio uti quam
|
|
aduersus hostes usus fuerat.
|
|
Nec minus animose A. Fuluius uir senatorii
|
5.1
|
ordinis euntem in aciem filium retraxit quam Scau-
|
|
rus ex proelio fugientem increpuit: namque iuuenem
|
|
et ingenio et litteris et forma inter aequales nitentem,
|
|
prauo consilio amicitiam Catilinae secutum inque
|
5
|
castra eius temerario impetu ruentem medio itinere
|
|
abstractum supplicio mortis adfecit, praefatus non
|
|
se Catilinae illum aduersus patriam, sed patriae ad-
|
|
uersus Catilinam genuisse. licuit, donec belli ciuilis
|
|
rabies praeteriret, inclusum arcere: uerum illud cauti
|
10
|
patris narr<ar>etur opus, hoc seueri refertur.
|
|