Hannibalis quoque ut detestandum Ro- 1.7(ext).1.1
mano sanguini, ita certae praedictionis somnium,
cuius non uigiliae tantum sed etiam ipsa quies hosti-
lis imperio nostro fuit: hausit enim proposito et
uotis suis conuenientem imaginem existimauitque 5
missum sibi ab Ioue mortali specie excelsiorem iu-
uenem inuadendae Italiae ducem. cuius monitu
primo uestigia nullam in partem <deflexis> secutus ocu-
lis, mox humani ingenii prona uoluntate uetita scru-
tandi pone respiciens animaduertit inmensae magni- 10
tudinis serpentem concitato impetu omne, quidquid
obuium fuerat, proterentem postque eam magno
cum caeli fragore erumpentes nimbos lucemque cali-
ginosis inuolutam tenebris. adtonitus deinde quid-
nam <id> esset monstri et quid portenderet interro- 15
gauit. hic dux 'Italiae uides' inquit 'uastitatem:
proinde sile et cetera tacitis permitte fatis'.
  Quam bene Macedoniae rex Alexander per 2.1
quietem uisa imagine praemonitus erat ut uitae suae
custos esset diligentior, si eum cauendi etiam peri-
culi consilio fortuna instruere uoluisset: namque
Cassandri pestiferam sibi dexteram somnio prius co- 5
gnouit quam exitu sensit: existimauit enim ab illo
se interfici, cum eum numquam uidisset. interposito
deinde tempore postquam in conspectum uenit, no-
cturni metus patefacta imagine, ut Antipatri filium
esse cognouit, adiecto uersu Graeco, qui fidem so- 10
mniorum eleuat, praeparati iam aduersus caput suum
ueneficii, quo occidisse Cassandri manu creditur, su-
spicionem animo repulit.
  Longe indulgentius dii in poeta Simonide, 3.1
cuius salutarem inter quietem admonitionem consilii
firmitate roborarunt: is enim, cum ad litus nauem
appulisset inhumatumque corpus iacens sepulturae
mandasset, admonitus ab eo ne proximo die nauiga- 5
ret, in terra remansit. qui inde soluerant, fluctibus
et procellis in conspectu eius obruti sunt: ipse laeta-
tus est, quod uitam suam somnio quam naui credere
maluisset. memor autem beneficii elegantissimo car-
mine * * * aeternitati consecrauit, melius illi et diutur- 10
nius in animis hominum sepulcrum constituens quam
in desertis et ignotis harenis struxerat.
  Efficax et illa quietis imago, quae Croesi regis 4.1
animum maximo prius metu, deinde etiam dolore
confecit: nam e duobus filiis et ingeni agilitate et
corporis dotibus praestantiorem imperiique succes-
sioni destinatum Atym existimauit ferro sibi ereptum. 5
itaque quidquid ad euitandam denuntiatae cladis
acerbitatem pertinebat, nulla ex parte patria cura
cessauit aduertere. solitus erat iuuenis ad bella ge-
renda mitti, domi retentus est: habebat armamenta-
rium omnis generis telorum copia refertum, id quo- 10
que amoueri iussum: gladio cinctis comitibus utebatur,
uetiti sunt propius accedere. necessitas tamen adi-
tum luctui dedit: cum enim ingentis magnitudinis
aper Olympi montis culta crebra cum agrestium
strage uastaret inusitatoque malo regium inploratum 15
esset auxilium, filius a patre extorsit ut ad eum op-
primendum mitteretur, eo quidem facilius, quod non
dentis sed ferri saeuitia in metu reponebatur. uerum
dum acri studio interficiendi suem omnes sunt in-
tenti, pertinax casus inminentis uiolentia lanceam 20
petendae ferae gratia missam in eum detorsit et
quidem eam potissimum dextram nefariae caedis
crimine uoluit aspergi, cui tutela filii a patre man-
data erat, quamque Croesus inprudentis homicidii
sanguine uiolatam hospitalis ueritus deos suppli- 25
cem sacrificio expiauerat.
  Ne Cyrus quidem superior inuictae fatorum 5.1
necessitatis paruulum argumentum est. cuius ortus
ad imperium totius Asiae spectantis maternus auus
Astyages duo praenuntios somnii frustra discutere
temptauit, Mandanen filiam suam, quod in quiete 5
uiderat urinam eius omnes Asiaticas gentes inun-
dasse, non Medorum excellentissimo, ne in eius fa-
miliam regni decus transferretur, sed Persarum mo-
dicae fortunae uiro conlocando natumque Cyrum
exponi iubendo, quia similiter quietis temporibus 10
existimauerat genitali parte Mandanes <e>natam uitem
eo usque creuisse, donec cunctas dominationis suae
partes inumbraret: frustratus est enim se ipse ne-
potis felicitatem caelestium iudicio destinatam hu-
manis consiliis inpedire conando. 15
  Intra priuatum autem habitum Dionysio Sy- 6.1
racusano adhuc se continente Himerae quaedam non
obscuri generis femina inter quietem opinione sua
caelum conscendit atque ibi[dem] deorum omnium
lustratis sedibus animaduertit praeualentem uirum 5
flaui coloris, lentiginosi oris, ferreis catenis uinctum,
Iouis solio pedibusque subiectum, interrogatoque iu-
uene, quo considerandi caeli duce fuerat usa, quis-
nam esset, audiit illum Siciliae atque Italiae dirum
esse fatum solutumque uinculis multis urbibus exi- 10
tio futurum. quod somnium postero die sermone
uulgauit. postquam deinde Dionysium inimica Syra-
cusarum libertati capitibusque insontium infesta for-
tuna caelesti custodia libertatum uelut fulmen aliquod
otio ac tranquillitati iniecit, Himeraeorum moenia 15
inter effusam ad officium et spectaculum eius tur-
bam intrantem ut aspexit, hunc esse, quem in quiete
uiderat, uociferata est. id cognitum tyranno causam
tollendae mulieris dedit.
  Tutioris somni mater eiusdem Dionysi. quae, 7.1
cum eum conceptum utero haberet, parere uisa est
Satyriscum consultoque prodigiorum interprete cla-
rissimum ac potentissimum Grai sanguinis futurum
certo cum euentu cognouit. 5
  At Karthaginiensium dux Hamilcar, cum obsi- 8.1
deret Syracusas, inter somnum exaudisse uocem cre-
didit nuntiantem futurum ut proximo die in ea urbe
cenaret. laetus igitur perinde ac diuinitus promissa
uictoria exercitum pugnae conparabat. in quo inter 5
Siculos et Poenos orta dissensione, castris eius Syra-
cusani subita inruptione oppressis ipsum intra moe-
nia sua uinctum pertraxerunt. ita magis spe quam
somnio deceptus cenauit Syracusis captiuus, non, ut
animo praesumpserat, uictor. 10
  Alcibiades quoque miserabilem exitum suum 9.1
haud fallaci nocturna imagine speculatus est: quo
enim pallio amicae suae dormiens opertum se uide-
rat, interfectus et insepultus iacens contectus est.
  Proximum somnium etsi paulo est longius, 10.1
propter nimiam tamen euidentiam ne omittatur im-
petrat. duo familiares Arcades iter una facientes
Megaram uenerunt, quorum alter se ad hospitem
contulit, alter in tabernam meritoriam deuertit. is, 5
qui in hospitio erat, uidit in somnis comitem suum
orantem ut sibi coponis insidiis circumuento subue-
niret: posse enim celeri eius adcursu se inminenti
periculo subtrahi. quo uiso excitatus prosiluit taber-
namque, in qua is deuersabatur, petere conatus est. 10
pestifero deinde fato eius humanissimum proposi-
tum tamquam superuacuum damnauit et lectum ac
somnum repetiit. tunc idem ei saucius oblatus ob-
secrauit ut, quoniam uitae suae auxilium ferre neg-
lexisset, neci saltem ultionem non negaret: corpus 15
enim suum a caupone trucidatum tum maxime plau-
stro ferri ad portam stercore coopertum. tam con-
stantibus familiaris precibus conpulsus protinus ad
portam cucurrit et plaustrum, quod in quiete demon-
stratum erat, conprehendit cauponemque ad capitale 20
supplicium perduxit.