| Cum Alexander Macedonum rex sorte | 7.3(ext).1.1 |
| monitus ut eum, qui sibi porta egresso primus occur- | |
| risset, interfici iuberet, asinarium forte <ante> omnis | |
| obuiam factum ad mortem abripi imperasset, eoque | |
| quaerente quidnam se immerentem capitali supplicio | 5 |
| innocentemque addiceret, cum ad excusandum factum | |
| suum oraculi praeceptum retulisset, asinarius, 'si ita | |
| est' inquit, 'rex, alium sors huic morti destinauit: | |
| nam asellus, quem ego ante me agebam, prior tibi | |
| occurrit'. delectatus Alexander et illius tam callido | 10 |
| dicto et quod ipse ab errore reuocatus erat, occasio- | |
| nem in aliquanto uiliore animali expiandae religionis | |
| rapuit. summa in hoc † mansuetudo, in alterius | |
| regis equisone calliditas. | |
| Sordida magorum dominatione oppressa Da- | 2.1 |
| rius sex adiutoribus eiusdem dignitatis adsumptis | |
| pactum cum praeclari operis consortibus fecit ut | |
| equis insidentes solis ortu cursum in quendam locum | |
| dirigerent, isque regno potiretur, cuius equus in eo | 5 |
| primus hinnisset. ceterum maximae mercedis con | |
| petitoribus fortunae beneficium expectantibus solus | |
| acumine equisonis sui Oebaris prosperum exoptatae | |
| rei effectum adsecutus est, qui in equae genitalem | |
| partem demissam manum, cum ad eum locum uen- | 10 |
| tum esset, naribus equi admouit. quo odore inrita- | |
| tus ante omnes hinnitum edidit, auditoque eo sex | |
| reliqui summae potestatis candidati continuo equis | |
| delapsi, ut est mos Persarum, humi prostra- | |
| tis corporibus Darium regem salutauerunt. quan- | 15 |
| tum imperium quam paruo interceptum est uafra- | |
| mento! | |
| Bias autem, cuius sapientia diuturnior inter | 3.1 |
| homines est quam patria Priene fuit, si quidem haec | |
| etiam nunc spirat, illius perinde atque extinctae ue- | |
| stigia tantum modo extant, ita aiebat oportere homi- | |
| nes in usu amicitiae uersari, ut meminissent eam ad | 5 |
| grauissimas inimicitias posse conuerti. quod quidem | |
| praeceptum prima specie nimis fortasse callidum ui- | |
| deatur inimicumque simplicitati, qua praecipue fa- | |
| miliaritas gaudet, sed si † altior initamini cogitatio | |
| demissa fuerit, perquam utile reperietur. | 10 |
| Lampsacenae urbis uero salus unius uafra- | 4.1 |
| menti beneficio constitit: nam cum ad excidium eius | |
| summo studio Alexander ferretur progressumque | |
| extra moenia Anaximenen praeceptorem suum ui- | |
| disset, quia manifestum erat futurum ut preces suas | 5 |
| irae eius opponeret, non facturum se quod petisset | |
| iurauit. tunc Anaximenes 'peto' inquit 'ut Lampsa- | |
| cum diruas'. haec uelocitas sagacitatis oppidum ue- | |
| tusta nobilitate inclytum exitio, cui destinatum erat, | |
| subtraxit. | 10 |
| Demosthenis quoque astutia mirifice cuidam | 5.1 |
| aniculae succursum est, quae pecuniam depositi no- | |
| mine a duobus hospitibus acceperat ea condicione, | |
| ut illam simul utrisque redderet. quorum alter in- | |
| teriecto tempore tamquam mortuo socio squalore | 5 |
| obsitus deceptae omnis nummos abstulit. superuenit | |
| deinde alter et depositum petere coepit. haerebat | |
| misera et in maxima pariter et pecuniae et defen- | |
| sionis penuria iam[que] de laqueo et suspendio | |
| cogitabat: sed opportune Demosthenes ei patronus | 10 |
| adfulsit. qui, ut <in> aduocationem uenit, 'mulier' | |
| inquit 'parata est depositi se fide soluere, sed nisi | |
| socium adduxeris, id facere non potest, quoniam, | |
| ut ipse uociferaris, haec dicta est lex, ne pecunia | |
| alteri sine altero numeraretur'. | 15 |
| Ac ne illud quidem parum prudenter. qui<dam> | 6.1 |
| Athenis uniuerso populo inuisus causam apud eum | |
| capitali crimine dicturus maximum honorem subito | |
| petere coepit, non quod speraret se illum consequi | |
| posse, sed ut haberent homines ubi procursum irae, | 5 |
| qui acerrimus esse solet, effunderent. neque eum haec | |
| tam callida consilii ratio fefellit: comitiis enim cla- | |
| more infesto et crebris totius contionis sibilis uexa- | |
| tus, nota etiam denegati honoris perstrictus, eiusdem | |
| plebis paulo post in discrimine uitae clementissima | 10 |
| suffragia expertus est. quod si adhuc ei ultionem si- | |
| tienti capitis sui periculum obiecisset, nullam partem | |
| defensionis odio obseratae aures reciperent. | |
| Huic uaframento consimilis illa calliditas [su- | 7.1 |
| periori]. Hannibal a Duilio consule nauali proelio | |
| uictus timensque classis amissae poenas dare, offen- | |
| sam astutia m<ire> auertit: nam ex illa infelici pugna | |
| prius quam cladis nuntius domum perueniret quen- | 5 |
| dam ex amicis conpositum et formatum Karthaginem | |
| misit. qui, postquam ciuitatis eius curiam intrauit, | |
| 'consulit uos' inquit 'Hannibal, cum dux Romano- | |
| rum magnas secum maritimas trahens copias ad- | |
| uenerit, an cum eo confligere debeat'. adclamauit | 10 |
| uniuersus senatus non esse dubium quin oporteret. | |
| tum ille 'conflixit' inquit 'et superatus est'. ita | |
| liberum his non reliquit id factum damnare, quod | |
| ipsi fieri debuisse iudicauerant. | |
| Item Hannibal Fabium Maximum inuictam | 8.1 |
| armorum suorum uim saluberrimis cunctationibus | |
| pugnae ludificantem, ut aliqua suspicione trahendi | |
| belli respergeret, totius Italiae agros ferro atque igni | |
| uastando unius eius fundum inmunem ab hoc in- | 5 |
| iuriae genere reliquit. profecisset aliquid tanti bene- | |
| ficii insidiosa adumbratio eius, nisi Romanae urbi | |
| et Fabii pietas et Hannibalis uafri mores fuissent | |
| notissimi. | |
| Tusculanis etiam acumine consilii incolumitas | 9.1 |
| parta est: cum enim crebris rebellationibus meruis- | |
| sent ut eorum urbem funditus Romani euertere uel- | |
| lent, atque ad id exequendum Furius Camillus maxi- | |
| mus dux ualidissimo instructus exercitu uenisset, | 5 |
| uniuersi ei togati obuiam processerunt commeatusque | |
| et cetera pacis munia benignissime praestiterunt. | |
| armatum etiam intrare moenia passi sunt nec uultu | |
| nec habitu mutato. qua constantia tranquillitatis non | |
| solum ad amicitiae nostrae ius, sed etiam ad commu- | 10 |
| nionem ciuitatis usque penetrarunt, sagaci hercule | |
| usi simplicitate, quoniam aptius esse intellexerant | |
| metum officiis dissimulare quam armis protegere. | |
| At Volscorum ducis Tulli execrabile con- | 10.1 |
| silium. qui ad bellum inferendum Romanis maxima | |
| cupiditate accensus, cum aliquot aduersis proeliis | |
| contusos animos suorum et ob id paci proniores | |
| animaduerteret, insidiosa ratione quo uolebat con- | 5 |
| pulit: nam cum spectandorum ludorum gratia magna | |
| Volscorum multitudo Romam conuenisset, consuli- | |
| bus dixit uehementer se timere ne quid hostile | |
| subito molirentur monuitque ut essent cautiores et | |
| protinus ipse urbe egressus est. quam rem consules | 10 |
| ad senatum detulerunt. qui, tametsi nulla suspicio | |
| suberat, auctoritate tamen Tulli commotus ut ante | |
| noctem Volsci abirent decreuit. qua contumelia in- | |
| ritati facile inpelli potuerunt ad rebellandum. ita | |
| mendacium uersuti ducis simulatione beniuolentiae | 15 |
| inuolutum duos simul populos fefellit, Romanum, | |
| ut insontes notaret, Volscum, ut deceptis irasceretur. |