Per haec insequentiaque et quae praedixi- 2.47.1.1
mus tempora, amplius CCCC milia hostium a C. Cae-
sare caesa sunt, plura capta; pugnatum saepe
derecta acie, saepe in agminibus, saepe eruptionibus,
bis penetrata Britannia, nouem denique aestatibus 5
uix ulla non iustissimus triumphus emeritus. Circa
Alesiam uero tantae res gestae quantas audere uix
hominis, perficere paene nullius nisi dei fuerit.
†Septimo† ferme anno, Caesar morabatur in Galliis, 2.1
cum medium iam ex inuidia potentiae cum illa
aegre cohaerentis inter Cn. Pompeium et C. Caesarem
concordiae pignus Iulia, uxor Magni, decessit;
atque omnia inter destinatos tanto discrimini duces 5
dirimente fortuna filius quoque paruus Pompei,
Iulia natus, intra breue spatium obiit.
Tum in 3.1
gladios caedesque ciuium furente ambitu cuius
neque finis reperiebatur nec modus, tertius consu-
latus soli Cn. Pompeio etiam aduersantium antea
dignitati eius iudicio delatus est, cuius ille honoris 5
gloria ueluti reconciliatis sibi optimatibus maxime
a C. Caesare alienatus est; sed eius consulatus omnem
uim in coercitionem ambitus exercuit.
  Quo tempore, P. Clodius a Milone, candidato 4.1
consulatus, exemplo inutiliter facto, salutari rei
publicae, circa Bouillas contracta ex occursu rixa,
iugulatus est. Milonem reum non magis inuidia facti
quam Pompei damnauit uoluntas. 5
Quem quidem 5.1
M. Cato palam lata absoluit sententia: qui, si matu-
rius tulisset, non defuissent qui sequerentur exem-
plum probarentque eum ciuem occisum quo nemo
perniciosior rei publicae neque bonis inimicior 5
uixerat.