Navigationibus vero similiter paucis rebus commutatis 10.9.5.1
eadem ratione <eadem> efficiuntur. namque traicitur per la-
tera parietum axis habens extra navem prominentia capita,
in quae includuntur rotae diametro pedum quaternûm,
extantes habentes circa frontes adfixas pinnas aquam tan- 5
gentes. item medius axis in media navi <habet> tym-
panum cum uno denticulo extanti extra suam rotunditatem.
ad eum locum conlocatur loculamentum habens inclusum
in se tympanum, peraequatis dentibus cccc convenientibus
denticulo tympani, quod est in axe inclusum, praeterea 10
ad latus adfixum extantem extra rotunditatem alterum den-
tem unum. insuper in altero loculamento cum eo confixo 6.1
inclusum tympanum planum ad eundem modum dentatum,
quibus dentibus <convenit> denticulus, qui est ad latus fixus
tympano, quod est in cultro conlocatum, ut eos dentes,
qui sunt plani tympani, singulis versationibus singulos 5
dens inpellendo in orbem planum tympanum verset. in
plano autem tympano foramina fiant, in quibus foramini-
bus conlocabuntur calculi rotundi. in theca eius tympani,
sive loculamentum est, unum foramen excavetur habens
canaliculum, qua calculus liberatus ab obstantia cum ce- 10
ciderit in vas aereum, sonitu significet. ita navis cum 7.1
habuerit impetum aut remorum aut ventorum flatu, pinnae,
quae erunt in rotis, tangentes aquam adversam vehementi
retrorsus inpulsu coactae versabunt rotas; eae autem in-
volvendo se agent axem, axis vero tympanum, cuius dens 5
circumactus singulis versationibus singulos secundi tym-
pani dentes inpellendo modicas efficiet circumitiones. ita
cum cccc ab pinnis rotae fuerint versatae, semel tym-
panum circumactum inpellet dente, qui est ad latus fixus,
plani tympani dentem. igitur circumitio tympani plani 10
quotienscumque ad foramen perducet calculos, emittet
per canaliculum. ita et sonitu et numero indicabit miliaria
spatia navigationis.