Itaque primum de lateribus, qua de terra duci eos opor- 2.3.1.1
teat, dicam. non enim de harenoso neque calculoso luto
neque sabulone soluto sunt ducendi, quod, ex his generibus
cum sint ducti, primum fiunt graves, deinde, cum ab im-
bribus in parietibus sparguntur, dilabuntur et dissolvuntur 5
paleaeque in his non cohaerescunt propter asperitatem.
faciendi autem sunt ex terra albida cretosa sive de ru-
brica aut etiam masculo sabulone; haec enim genera propter
levitatem habent firmitatem et non sunt in opere ponde-
rosa et faciliter aggerantur. ducendi autem sunt per ver- 2.1
num tempus et autumnale, ut uno tenore siccescant. qui
enim per solstitium parantur, ideo vitiosi fiunt, quod, sum-
mum corium sol acriter cum praecoquit, efficit, ut videatur
aridum, interior autem sit non siccus; et cum postea sic- 5
cescendo se contrahit, perrumpit ea, quae erant arida. ita
rimosi facti efficiuntur inbecilli. maxime autem utiliores
erunt, si ante biennium fuerint ducti; namque non ante
possunt penitus siccescere. itaque cum recentes et non
aridi sunt structi, tectorio inducto rigidoque obsolidate per- 10
manente, ipsi sidentes non possunt eandem altitudinem, qua
est tectorium, tenere contractioneque moti non haerent cum
eo, sed ab coniunctione eius disparantur; igitur tectoria
ab structura seiuncta propter tenuitatem per se stare non
possunt, sed franguntur, ipsique parietes fortuito sidentes 15
vitiantur. ideo etiam Uticenses laterem, si sit aridus et
ante quinquennium ductus, cum arbitrio magistratus fuerit
ita probatus, tunc utuntur in parietum structuris. fiunt 3.1
autem laterum genera tria: unum, quod graece Lydium
appellatur, id est quo nostri utuntur, longum sesquipede,
latum pede. ceteris duobus Graecorum aedificia struuntur;
ex his unum πενταδωρον, alterum τετραδωρον dicitur. 5
δωρον autem Graeci appellant palmum, quod munerum
datio graece δωρον appellatur, id autem semper geritur
per manus palmum. ita quod est quoquoversus quinque
palmorum, pentadoron, quod quattuor, tetradoron dicitur,
et quae sunt publica opera, πενταδωρως, quae privata, 10
τετραδωρως struuntur. fiunt autem cum his lateribus se- 4.1
milateria. quae cum struuntur, una parte lateribus ordines,
altera semilateres ponuntur. ergo ex utraque parte ad
lineam cum struuntur, alternis coriis parietes alligantur
et medii lateres supra coagmenta conlocati et firmitatem 5
et speciem faciunt utraque parte non invenustam.