Item postea Dianae <cum cogitarent> constituere aedem,
|
4.1.7.1
|
quaerentes novi generis speciem isdem vestigiis ad mulie-
|
|
brem transtulerunt gracilitatem, et fecerunt primum co-
|
|
lumnae crassitudinem altitudinis octava parte, ut haberet
|
|
speciem excelsiorem. basi spiram supposuerunt pro calceo,
|
5
|
capitulo volutas uti capillamento concrispatos cincinnos
|
|
praependentes dextra ac sinistra conlocaverunt et cymatiis
|
|
et encarpis pro crinibus dispositis frontes ornaverunt trun-
|
|
coque toto strias uti stolarum rugas matronali more de-
|
|
miserunt. ita duobus discriminibus columnarum inventio-
|
10
|
nem, unam virili sine ornatu nuda specie, alteram muliebri
|
|
subtilitate et ornatu symmetriaque sunt mutuati. posteri
|
8.1
|
vero elegantia subtilitateque iudiciorum progressi et gra-
|
|
cilioribus modulis delectati septem crassitudinis diametros
|
|
in altitudinem columnae doricae, ionicae novem consti-
|
|
tuerunt. id autem <genus>, quod Iones fecerunt primo,
|
5
|
Ionicum est nominatum.
|
|
Tertium vero, quod Corinthium dicitur, virginalis habet
|
|
gracilitatis imitationem, quod virginis propter aetatis te-
|
|
neritatem gracilioribus membris figuratae effectus recipiunt
|
|
ornatus venustiores. eius autem capituli prima inventio sic
|
9.1
|
memoratur esse facta. virgo civis Corinthia iam matura
|
|
nuptiis inplicata morbo decessit. post sepulturam eius, qui-
|
|
bus ea virgo viva pupulis delectabatur, nutrix collecta et
|
|
composita in calatho pertulit ad monumentum et in summo
|
5
|
conlocavit et, uti ea permanerent diutius subdiu, tegula
|
|
texit. is calathus fortuito supra acanthi radicem fuerat con-
|
|
locatus. interim pondere pressa radix acanthi media folia
|
|
et cauliculos circum vernum tempus profudit, cuius cauliculi
|
|
secundum calathi latera crescentes et ab angulis tegulae
|
10
|
ponderis necessitate expressi flexuras in extremas partes
|
|
volutarum facere sunt coacti. tunc Callimachus, qui propter
|
10.1
|
elegantiam et subtilitatem artis marmoreae ab Athenien-
|
|
sibus κατατηξιτεχνος fuerat nominatus, praeteriens hoc
|
|
monumentum animadvertit eum calathum et circa foliorum
|
|
nascentem teneritatem, delectatusque genere et formae
|
5
|
novitate ad id exemplar columnas apud Corinthios fecit
|
|
symmetriasque constituit <et> ex eo in operis perfectio-
|
|
nibus Corinthii generis distribuit rationes. eius autem capi-
|
11.1
|
tuli symmetria sic est facienda, uti, quanta fuerit crassitudo
|
|
imae columnae, tanta sit altitudo capituli cum abaco. abaci
|
|
latitudo ita habeat rationem, ut, quanta fuerit altitudo, tanta
|
|
duo sint diagonia ab angulo ad angulum spatia; ita enim
|
5
|
iustas habebunt frontes quoquoversus latitudines. frontes
|
|
sinuentur introrsus ab extremis angulis abaci suae frontis
|
|
latitudinis nona. imum capituli tantam habeat crassitu-
|
|
dinem, quantam habet summa columna praeter apothesim
|
|
et astragalum. abaci crassitudo septima capituli altitudinis.
|
10
|
dempta abaci crassitudine dividatur reliqua pars in partes
|
12.1
|
tres, e quibus una imo folio detur; secundum folium mediam
|
|
altitudinem teneat; coliculi eandem habeant altitudinem,
|
|
e quibus folia nascuntur proiecta, uti excipiant quae ex
|
|
coliculis natae procurrunt ad extremos angulos volutae;
|
5
|
minoresque helices infra sinum medium, qui est in abaco,
|
|
<sub> flores subiecti scalpantur. flores in quattuor partibus,
|
|
quanta erit abaci crassitudo, tam magni formentur. ita his
|
|
symmetriis corinthia capitula suas habebunt exactiones.
|
|