Haec ratio in operibus diastylis erit constituta. si vero 4.3.7.1
systylon et monotriglyphon opus erit faciundum, frons
aedis, si tetrastylos erit, dividatur in partes xviiii s, si
hexastylos erit, dividatur in partes xxviiii s. ex his pars
una erit modulus, ad quem, uti supra scriptum est, di- 5
vidantur. ita supra singula epistylia et metopae et tri- 8.1
glyphi bini erunt conlocandi, in angularibus hoc amplius
dimidiatus et, quantum est spatium hemitriglyphi, id ac-
cedit. in mediano contra fastigium trium triglyphorum
et trium metoparum spatium distabit, quo latius medium 5
intercolumnium accedentibus ad aedem habeat laxamentum
et adversus simulacra deorum aspectus dignitatem.
  Columnas autem striari xx striis oportet. quae si 9.1
planae erunt, angulos habeant xx designatos. sin autem
excavabuntur, sic est forma facienda, ita uti quam ma-
gnum est intervallum striae, tam magnis [striaturae] pa-
ribus lateribus quadratum describatur; in medio autem 5
quadrato circini centrum conlocetur et agatur linea ro-
tundationis, quae quadrationis angulos tangat, et quantum
erit curvaturae inter rotundationem et quadratam descrip-
tionem, tantum ad formam excaventur. ita dorica co-
lumna sui generis striaturae habebit perfectionem. de 10.1
adiectione eius, qua media adaugetur, uti in tertio volu-
mine de ionicis est perscripta, ita et in his transferatur.
  Quoniam exterior species symmetriarum et corin-
thiorum et doricorum et ionicorum est perscripta, necesse 5
est etiam interiores cellarum pronaique distributiones ex-
plicare. distribuitur autem longitudo aedis, uti latitudo 4.1.1
sit longitudinis dimidiae partis, ipsaque cella parte quarta
longior sit, quam est latitudo, cum pariete, qui paries
valvarum habuerit conlocationem. reliquae tres partes
pronai ad antas parietum procurrant, quae antae colum- 5
narum crassitudinem habere debent. et si aedes erit latitu-
dine maior quam pedes xx, duae columnae inter duas antas
interponantur, quae disiungant pteromatos et pronai
spatium. item intercolumnia tria, quae erunt inter antas
et columnas, pluteis marmoreis sive ex intestino opere 10
factis intercludantur, ita uti fores habeant, per quas iti-
nera pronao fiant. item si maior erit latitudo quam 2.1
pedes xl, columnae contra regiones columnarum, quae
inter antas sunt, introrsus conlocentur. et hae altitudinem
habeant aeque quam quae sunt in fronte, crassitudines
autem earum extenuentur his rationibus, uti, si octava 5
parte erunt quae sunt in fronte, hae fiant x parte, sin
autem viiii aut decima, pro rata parte. in concluso enim
aere si quae extenuatae erunt, non discernentur. sin autem
videbuntur graciliores, cum exterioribus fuerint striae
<xx aut> xxiiii, in his faciendae erunt xxviii aut xxxii. 10
ita quod detrahitur de corpore scapi, striarum numero
adiecto adaugebitur ratione, quo minus videatur, et ita
exaequabitur dispari ratione columnarum crassitudo. hoc 3.1
autem efficit ea ratio, quod oculus plura et crebriora signa
tangendo maiore visus circumitione pervagatur. namque
si duae columnae aeque crassae lineis circummetientur,
e quibus una sit non striata, altera striata, et circa stri- 5
glium cava et angulos striarum linea corpora tangat, tam-
etsi columnae aeque crassae fuerint, lineae, quae circum-
datae erunt, <non erunt> aequales, quod striarum et stri-
glium circuitus maiorem efficit lineae longitudinem. sin
autem hoc ita videbitur, non est alienum in angustis locis 10
et in concluso spatio graciliores columnarum symmetrias
in opere constituere, cum habeamus adiutricem striarum
temperaturam. ipsius autem cellae parietum crassitu- 4.1
dinem pro rata parte magnitudinis fieri oportet, dum
antae eorum crassitudinibus columnarum sint aequales.
et si ex structis futuri sunt, quam minutissimis caementis
struantur, sin autem quadrato saxo aut marmore, maxime 5
modicis paribusque videtur esse faciundum, quod media
coagmenta medii lapides continentes firmiorem facient
omnis operis perfectionem. item circum coagmenta et
cubilia eminentes expressiones graphicoteran efficient in
aspectu delectationem. 10