Sonitus, qui graece φθογγοι dicuntur, in unoquoque
|
5.4.5.1
|
genere sunt x et viii, e quibus viii sunt in tribus gene-
|
|
ribus perpetui et stantes, reliqui x, cum communiter mo-
|
|
dulantur, sunt vagantes. stantes autem sunt, qui inter
|
|
mobiles [sunt] interpositi continent tetrachordi coniunc-
|
5
|
tionem et e generum discriminibus suis finibus sunt per-
|
|
manentes; appellantur autem sic: proslambanomenos, hy-
|
|
pate hypaton, hypate meson, mese, nete synhemmenon,
|
|
paramese, nete diezeugmenon, nete hyperbolaeon. mobiles
|
|
autem sunt, qui in tetrachordo inter inmotos dispositi in
|
10
|
generibus ex locis loca mutant; vocabula autem habent
|
|
haec: parhypate hypaton, lichanos hypaton, parhypate
|
|
meson, lichanos meson, trite synhemmenon, <paranete
|
|
synhemmenon,> trite diezeugmenon, paranete diezeugme-
|
|
non, trite hyperbolaeon, paranete hyperbolaeon. ei autem
|
6.1
|
qua moventur, recipiunt virtutes alias; intervalla enim
|
|
et distantias habent crescentes. itaque parhypate, quae
|
|
in harmonia distat ab hypate <dimidium> hemitonium, in
|
|
chroma transmutata habet hemitonium. quae lichanos in
|
5
|
harmonia dicitur, ab hypate distat hemitonium, in chroma
|
|
translata progreditur duo hemitonia, in diatono distat ab
|
|
hypate tria hemitonia. ita x sonitus propter translationes
|
|
in generibus efficiunt triplicem modulationum varietatem.
|
|
tetrachorda autem sunt quinque: primum gravissimum,
|
7.1
|
quod graece dicitur υπατον, secundum medianum, quod
|
|
appellatur μεσον, tertium coniunctum, quod συνημμενον
|
|
dicitur, quartum disiunctum, quod διεζευγμενον nomi-
|
|
natur, quintum, quod est acutissimum, graece υπερβολαιον
|
5
|
dicitur. concentus, quos natura hominis modulari potest,
|
|
graece quae συμφωνιαι dicuntur, sunt sex: diatessaron,
|
|
diapente, diapason, et disdiatessaron, et disdiapente, et
|
|
disdiapason. ideoque et a numero nomina ceperunt, quod,
|
8.1
|
cum vox constiterit in una sonorum finitione ab eaque se
|
|
flectens mutaverit et pervenerit in quartam terminationem,
|
|
appellatur diatessaron, in quintam diapente [in sextam
|
|
diapason, in octavam et dimidiam diapason et diatessaron,
|
5
|
in nonam et dimidiam diapason diapente, in xii dis-
|
|
diapason]. non enim inter duo intervalla, cum chordarum
|
9.1
|
sonitus aut vocis cantus factus fuerit, nec inter tria aut
|
|
sex aut septem possunt consonantiae fieri, sed, uti supra
|
|
scriptum est, diatessaron et diapente et ex ordine ad dis-
|
|
diapason convenientiae ex natura vocis congruentis ha-
|
5
|
bent finitiones. [et ei concentus procreantur ex coniunc-
|
|
tione sonituum, qui graece φθογγοι dicuntur.]
|
|